Leki obniżające poziom cholesterolu o nazwie statyny wykazują znaczne korzyści w zmniejszaniu ryzyka zawałów serca i udarów mózgu spowodowanych zakrzepami krwi u pacjentów z grupy podwyższonego ryzyka. Farmaceutyki te wiążą się z niskim ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych, a korzyści z ich stosowania przewyższają prawdopodobieństwo skutków ubocznych.
W większości przypadków nie należy przerywać stosowania
statyn, nawet jeśli uważa się, że powodują one skutki uboczne - lepiej jest najpierw porozmawiać z lekarzem o takich podejrzeniach. Rezygnacja z zażywania statyn może znacznie zwiększyć ryzyko
zawału serca lub
udaru mózgu spowodowanego zablokowaną tętnicą - mówi dr Mark Creager, były prezes American Heart Association.
Jedynym wyjątkiem jest nagłe oddawanie ciemnego moczu, co może być oznaką bardzo rzadkiego problemu, czyli poważnego uszkodzenia
mięśni, zwanego rabdomiolizą, i skutkować ostrą niewydolnością nerek. Taki objaw oznacza konieczność przerwania przyjmowania statyn i natychmiastowego kontaktu z lekarzem. Niemniej rabdomiolizę zaobserwowano u mniej niż 0,1 procent pacjentów leczonych statynami.
Najczęstszymi działaniami niepożądanymi zgłaszanymi przez pacjentów są bóle mięśni. Jednak statystyki uwzględniające statyny w maksymalnych zalecanych dawkach, że u nie więcej niż jednego procenta pacjentów występują objawy ze strony mięśni, które prawdopodobnie są spowodowane tymi lekami.
Chociaż wielu pacjentów leczonych statynami wszelkie pojawiające się objawy mięśniowe przypisuje przyjmowanym medykamentom, takie bóle są częste wśród osób dorosłych w średnim i starszym wieku i mają wiele przyczyn.
W razie wątpliwości medycy powinni rozważyć pomiar poziomu kinazy kreatyninowej u pacjenta - markera we krwi, który może wskazywać uszkodzenie mięśni. Jeśli poziom kinazy kreatynowej jest prawidłowy, można mieć pewność, że mięśnie nie zostały nadwyrężone. Niedostateczna ilość witaminy D także może powodować bóle mięśni i warto pamiętać, że jej poziom można łatwo zmierzyć.
Istnieje jeszcze jeden powód, dla którego osoby leczone statynami mogą odczuwać ból mięśni - to „efekt nocebo", czyli oczekiwanie, że terapia będzie szkodliwa na podstawie doniesień prasowych i ostrzeżeń z ulotek o najczęstszych skutkach ubocznych przypisywanych tym farmaceutykom. W przypadku efektu nocebo warto wypróbować niższe dawki tych samych statym lub zmienić ich rodzaj.
Leczenie statynami może również nieznacznie zwiększać ryzyko zachorowania na
cukrzycę, zwłaszcza u osób, u których występują już czynniki ryzyka, takie jak siedzący tryb życia i otyłość. W każdym razie bezwzględne ryzyko rozpoznania cukrzycy u pacjentów w wyniku stosowania statyn wynosi zaledwie około 0,2 proc. rocznie.
W przypadku osób, które już chorują na cukrzycę, średni wzrost HbA1c (miara ilości glukozy we krwi) podczas przyjmowania statyn jest niewielki. Jakkolwiek cukrzyca jest głównym czynnikiem ryzyka zawału serca, niewydolności serca i innych zdarzeń sercowo-naczyniowych, zażywanie statyn znacznie zmniejsza prawdopodobieństwo takich zdarzeń i może być leczenie nimi zalecane pacjentom, którzy już chorują na cukrzycę.
Co więcej, ryzyko udaru krwotocznego może być nieznacznie zwiększone u osób, które przeszły już tego typu udar. Jednakże zagrożenie to jest bardzo niskie, a korzyści w postaci ograniczenia ryzyka wystąpienia udaru i innych zdarzeń naczyniowych je zwykle przewyższają.
Eksperci przeanalizowali też inne możliwe skutki uboczne przyjmowania statyn, w tym uszkodzenie wątroby, skutki neurologiczne, neuropatię obwodową,
zaćmę, zerwanie ścięgien i inne, ale znalezione nikłe dowody na to, że leki te mogłyby się wiązać z wyższym ryzykiem wystąpienia tych schorzeń.
Statyny obniżają lipoproteiny o małej gęstości (LDL) - zwane „złym" cholesterolem wytwarzanym przez wątrobę. Stąd są szczególnie zalecane osobom o nadmiernym poziomie cholesterolu i tym, u których w przeszłości wystąpiły zdarzenia sercowo-naczyniowe (zawał serca, udar, dławica piersiowa, choroba tętnic obwodowych, atak niedokrwienny lub rewaskularyzacja wieńcowa, etc.
Na podstawie:
Statins have low risk of side effects
Cukrzyca to choroba przewlekła metaboliczna, która charakteryzuje się podwyższonym stężeniem glukozy (hiperglikemią) we krwi. Wyróżnia się dwa główne typy cukrzycy. Typ 1 ma podłoże autoimmunologiczne, zaś typ 2 jest wynikiem insulinoodporności i zaburzeń w wydzielaniu insuliny. czytaj dalej »
Miażdżyca naczyń to przewlekła choroba prowadząca do stwardnienia tętnic. Na pojawienie się miażdżycy wpływają różne czynniki, powodowana jest nieodpowiednim sposobem odżywiania się, paleniem papierosów, otyłością, brakiem aktywności fizycznej, stresem. czytaj dalej »