Bezdech senny często występuje w cukrzycy typu 2

Aż 70% pacjentów z cierpi na obturacyjny bezdech senny. U osób z bezdechem sennym prawdopodobieństwo rozpoznania cukrzycy jest wyższe nawet do 70%! Ten ścisły związek pomiędzy obturacyjnym bezdechem sennym i cukrzycą typu 2 potwierdzają badania na grupie pacjentów z cukrzycą typu 2.

Objawy bezdechu sennego mylone z objawami cukrzycy

– Niektóre objawy obserwowane w cukrzycy i bezdechu sennym są bardzo podobne, dlatego bardzo często przypisywane są tylko jednej z tych chorób, najczęściej cukrzycy. Świadomość wagi problemu bezdechu sennego w środowisku lekarzy jest w dalszym ciągu niedostateczna, a takie symptomy jak: zmęczenie, nadmierna , częste oddawanie moczu w nocy, nieprawidłowy profil ciśnienia tętniczego, a także otyłość rzadko kojarzone są z nieleczonym bezdechem. Warto pamiętać, że wyrównanie metaboliczne cukrzycy jest trudniejsze jeśli u pacjenta współistnieje nieleczony bezdech senny – mówi dr n. med. Jacek Wolf z Kliniki Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.

(OBS) to wielokrotnie nawracające w czasie snu przerwy w oddychaniu lub epizody spłycenia oddechu, zakłócane głośnym chrapaniem. Cukrzyca to grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią (podwyższonym poziomem glukozy we krwi) wynikająca z zaburzeń produkcji i/lub działania insuliny wydzielanej przez komórki beta trzustki. Obturacyjny bezdech senny najczęściej dotyczy mężczyzn, po 40. roku życia, z nadwagą lub otyłością. W grupie ryzyka są też osoby z cukrzycą typu 2, nadciśnieniem tętniczym, chorobą wieńcową oraz po przebytych udarach mózgu. Znacznie rzadziej schorzenie dotyka kobiet przed menopauzą i nieletnich/młodych dorosłych, jednakże z uwagi na istotny wzrost otyłości Polaków również w tych grupach obserwowana jest zwiększająca się zachorowalność na bezdech senny. W przypadku cukrzycy charakterystycznymi objawami są także wolniejsze gojenie się ran i skaleczeń, słabsze widzenie. Jednak początkowo, gdy glikemie nie są jeszcze bardzo duże, nie występują żadne objawy.

Ze względu na podobne objawy cukrzycy i bezdechu sennego niezwykle ważne jest obserwowanie przez pacjenta własnego organizmu, słuchanie uwag bliskich dotyczących naszych kwestii zdrowotnych (np. głośne chrapanie, zaobserwowany bezdech) i przekazanie rzetelnych informacji lekarzowi. To właśnie lekarz skieruje nas na stosowne badania, które przyspieszą proces diagnozy i leczenia, zapobiegając tym samym powikłaniom.

Terapia bezdechu sennego może poprawiać jakość życia i zdrowie diabetyka

– Jednoczasowa terapia bezdechu sennego może nie tylko niwelować uciążliwe dolegliwości diabetyków m.in.: nadmierną senność dzienną, poprawę koncentracji czy nykturię, ale także korzystnie modyfikować ryzyko sercowo-naczyniowe u tych pacjentów. Należy pamiętać, że główną przyczyną przedwczesnych zgonów chorych z cukrzycą są choroby układu krążenia (np. ), a nieleczony bezdech istotnie to ryzyko zwiększa. Zarówno Amerykanie, jak i Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego kwalifikują bezdech senny jako główną przyczynę nadciśnienia tętniczego wtórnego oraz nadciśnienia trudnego w kontroli tj. nadciśnienia opornego na terapię lekową. Bezdech senny jest także odpowiedzialny za nadciśnienie w okresie snu pacjenta (nadciśnienie maskowane), które zwłaszcza przy współwystępującej cukrzycy jest bardzo niebezpiecznym zjawiskiem a jednocześnie najczęściej pozostaje nierozpoznane – mówi dr n. med. Jacek Wolf.

Konieczna diagnostyka

Diagnostyka bezdechu sennego u pacjentów z cukrzycą jest o tyle trudna, że niektóre objawy w przebiegu schorzenia charakterystyczne dla diabetyków np. nadmierna senność czy potrzeba oddawania moczu w nocy (nykturia) są także częstymi objawami nieleczonego bezdechu sennego. Zależność ta często osłabia czujność zarówno pacjentów, jak i lekarzy, a w konsekwencji opóźnia czas postawienia pełnej diagnozy.

Zalecenia diabetologiczne dla lekarzy sugerują krzyżową diagnostykę przesiewową w przypadku zdiagnozowania jednego ze schorzeń: pacjenci z bezdechem powinni wykonać diagnostykę w kierunku cukrzycy a diabetycy powinni zostać poddani badaniom w kierunku bezdechu (np. polisomnografia, poligrafia). Badania dowodzą, że pacjenci z bezdechem sennym mają gorszą tolerancję glukozy i częściej obserwowany jest u nich tzw. stan przedrzucawkowy (np. podwyższona glikemia rano na czczo), co niezależnie zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy.

Pacjenci z OBS przy współistniejącej nadwadze lub otyłości otrzymują m.in. zalecenie redukcji masy ciała i modyfikacji stylu życia. Za złoty standard terapii uważa się wytwarzanie stałego dodatniego ciśnienia w drogach oddechowych (aparaty CPAP).

W diagnostyce cukrzycy bardzo ważne są okresowe badania przesiewowe, które zleca lekarz pierwszego kontaktu w przypadku stwierdzonych objawów choroby u pacjenta, przynależności pacjenta do grupy wysokiego ryzyka lub po ukończeniu przez pacjenta 45. roku życia. Pozytywny wynik badania skutkuje skierowaniem do lekarza specjalisty diabetologa, który wykona dalszą diagnostykę celem ustalenia i rozpoznania typu cukrzycy.