Strona główna Choroby Katalog chorób Choroba wieńcowa

Choroba wieńcowa - diagnoza, objawy, leczenie, profilaktyka

Choroba wieńcowa to jedno z najczęściej występujących, a równocześnie najbardziej niebezpiecznych schorzeń związanych z układem krążenia. Choroby serca i układu krążenia nie mają zazwyczaj jednej konkretnej przyczyny. Wpływ na chorobę wieńcową ma kilka czynników, które akumulują się zwiększając z czasem ryzyko jej wystąpienia i rozwoju. W tym artykule znajdziesz następujące informacje i porady związane z tą chorobą:
  1. Informacje ogólne
  2. Czynniki ryzyka
  3. Przyczyny
  4. Objawy
  5. Diagnoza
  6. Leczenie
  7. Profilaktyka

Choroba niedokrwienna serca, przewlekła niewydolność sercowa, dławica sercowa czy wreszcie choroba wieńcowa - te wszystkie nazwy oznaczają poważne a równocześnie często lekceważone schorzenie polegające na niedostatecznym ukrwieniu i zaopatrzeniu serca w tlen.

do góry ↑

Czynniki ryzyka

Czynniki ryzyka choroby wieńcowej są niezwykle różnorodne. Można je jednak podzielić na dwie główne grupy - te, na które człowiek ma wpływ i może ograniczyć ich szkodliwe działanie, oraz na czynniki niezależne od naszego wpływu, takie jak wiek, czynniki genetyczne, płeć (częściej chorują mężczyźni, u kobiet liczba zachorowań wzrasta gwałtownie po menopauzie). Jeśli chodzi o pochodzenie etniczne, najczęściej na chorobę wieńcową zapadają biali oraz osoby pochodzące z południowej Azji - jednakże udział genów w procesie choroby nadal jest badany.

Jeśli chodzi o czynniki, na które mamy wpływ, większość z nich jest związana z dietą i stylem życia. Są to:

  • palenie papierosów i tytoniu - w niektórych przypadkach zwiększa ryzyko zachorowania aż dwukrotnie
  • otyłość brzuszna
  • zbyt wysoki poziom "złego" cholesterolu we krwi - wystarczy 10 procent ponad normę, by ryzyko zachorowania wzrosło o jedną trzecią
  • cukrzyca - ze względu na połączone z ta chorobą procesy miażdżycowe
  • nadciśnienie tętnicze - obniżenie ciśnienia krwi znacząco obniża także ryzyko choroby wieńcowej
  • siedzący tryb życia - brak aktywności fizycznej sprzyja powstawaniu wielu niekorzystnych zmian w organizmie, niektóre z nich prowadzą do zwiększenia ryzyka choroby wieńcowej

do góry ↑

Przyczyny niedokrwienia serca

Z powodu zróżnicowanych i licznych czynników ryzyka, również przyczyn zapadania na chorobę wieńcową bardzo wiele. Nawet u jednej osoby wpływ na powstanie i przebieg schorzenia mają różne czynniki. Ich połączenie zwiększa ryzyko wystąpienia choroby. W krajach rozwiniętych podstawowe przyczyny zapadania na chorobę wieńcową jest związane z miażdżycą - czyli z odkładaniem się złogów tłuszczowych w naczyniach krwionośnych. Utrudniając przepływ krwi blaszki miażdżycowe spowalniają jej dopływanie także do serca, co skutkuje jego niedotlenieniem. Serce musi zatem pracować ciężej, a równocześnie nie dostaje wystarczającej ilości tlenu. Taki stan prowadzi do wielu bolesnych i niebezpiecznych dla życia dolegliwości.

do góry ↑

Objawy niedokrwienia serca

Choroba wieńcowa to łączna nazwa kilku schorzeń, których objawy mogą się od siebie różnić. Warto poznać je wszystkie, by nie ryzykować zaniedbania sygnałów płynących z organizmu. Do najczęściej spotykanych "odmian" dolegliwości zaliczamy: dławicę piersiową stabilną, niestabilną, dławicę odmienną, niedokrwienne uszkodzenie serca, tzw. nieme niedokrwienie, zawał serca, nagłą śmierć sercową.

Najczęściej pojawiającą się dolegliwością jest dławica stabilna. Występuje ona w postaci zlokalizowanego za mostkiem dławiąco - duszącego bólu, który często promieniuje na sąsiednie części ciała (lewe lub prawe ramię, gardło, łopatki etc.). Ból pojawia się w czasie wysiłku fizycznego i mogą towarzyszyć mu inne objawy - kołatanie serca, poty, niepokój, nudności, zawroty głowy czy drętwienie kończyn. Objawy ustają po zaprzestaniu wysiłku, mogą jednak pojawiać się także rano zaraz po wstaniu z łóżka. Nie są to jednak jedyne wskazówki dotyczące występowania choroby wieńcowej. U kobiet może ona przebiegać w inny sposób, objawy będą bardziej przypominały atak duszności niż bólowy. Wyróżnia się kilka etapów zaawansowania choroby, w oparciu o objawy dławicy - w pierwszym stadium pojawiają się one przy intensywnym wysiłku fizycznym, w drugim już przy lżejszym wysiłku, w trzecim - przy próbie podjęcia jakiegokolwiek wysiłku, zaś w czwartym nawet w spoczynku.

Niestabilną dławicę jest trudniej rozpoznać, objawia się ona bowiem powracającym bólem zamostkowym, źle reagującym na nitroglicerynę i pojawiającym się niezależnie od wysiłku fizycznego.

Niestety, istnieją przypadki w których nawet mocno zaawansowana choroba wieńcowa nie powoduje żadnych objawów i może być wykryta tylko podczas specjalistycznego badania - to tak zwane "nieme" niedokrwienie, które bardzo często jest rozpoznawane dopiero gdy wystąpią już dużo większe komplikacje. W wielu przypadkach pierwszą dolegliwością jaka spotyka osobę do tej pory uważającą się za całkowicie zdrową jest pojawiający się nagle ból związany z zawałem serca.

Zawał serca, kojarzony przez wiele osób z bardzo poważnymi dolegliwościami nie zawsze musi przebiegać w sposób gwałtowny. Najczęściej występującą postacią jest co prawda bardzo silny i długotrwały ból, występujący w połączeniu z z dusznością, potami, nudnościami, zwrotami głowy czy omdleniem. Jednak nie jest tak zawsze. czasem ból jest mniejszy albo nie ma go wcale a o przebytym zawale świadczy nagłe pogorszenie się wydolności fizycznej oraz inne symptomy oznaczające wzmożoną i nieefektywną pracę serca.

do góry ↑

Diagnoza

W przypadku choroby niedokrwiennej pierwsza diagnoza jest stawiana na podstawie wywiadu ogólnego dotyczącego stanu zdrowia i wydolności pacjenta. Jednak niezależnie od niej przeprowadzane są badania, które mają potwierdzić lub wykluczyć istnienie choroby. należą do nich:

  • Elektrokardiogram (EKG) w stanie spoczynku - metoda polegająca na rejestracji elektrycznej czynności mięśnia sercowego z powierzchni klatki piersiowej. Zapis spoczynkowego EKG nie jest już najbardziej precyzyjnym badaniem - nie wykrywa wielu problemów, może też przekazać nieprawidłowy zapis podczas gdy rzeczywisty stan jest dobry.
  • EKG wysiłkowe - wykonanie EKG podczas wysiłku fizycznego. Sprawdza jak na pracę serca wpływa zwiększone przez wysiłek zapotrzebowanie na tlen. Nie powinno się go stosować u części osób w podeszłym wieku lub niepełnosprawnych.
  • Próba wysiłkowa połączona ze scyntygrafią mięśnia serca - pod koniec EKG pacjent otrzymuje dożylnie specjalny radioaktywny znacznik, który ma zdolność wnikania do zdrowych komórek serca. Później na na podstawie obrazu z kamery aparatu scyntygraficznego można rozpoznać miejsca, w których naczynia krwionośne serca są przewężone lub niedrożne.
  • Echokardiografia (echo serca) - badanie przeprowadzone za pomocą umieszczonej w przełyku sondy emitującej ultradźwięki może ocenić między innymi kurczliwość mięśnia sercowego czy wymiary serca i dużych naczyń krwionośnych.
  • Koronarografia - badanie przeprowadza się po podaniu do tętnic wieńcowych kontrastu, który pozwala na obejrzenie ich za pomocą promieniowania rentgenowskiego. Pozwala na zdiagnozowanie choroby wieńcowej, ocenę jej zaawansowana oraz miejsc zmian jakie już zaszły w naczyniach krwionośnych.

do góry ↑

Leczenie choroby wieńcowej

Aktualnie można wyróżnić trzy główne ścieżki leczenia choroby wieńcowej - to podawanie leków, zabiegi na tętnicach wieńcowych oraz modyfikacja trybu życia.

Do podawanych leków należą przede wszystkim preparaty przeciwdławicowe (nitrogliceryna i jej pochodne, beta-blokery, leki metaboliczne, blokery kanału wapniowego), leczące objawowo napady dusznicy. Istotną częścią leczenia jest także farmaceutyczne obniżanie poziomu złego cholesterolu (LDL) - służą temu np. leki z grupy statyn. W niektórych przypadkach podawane są także leki przeciwzakrzepowe.

Do najczęściej wykonywanych w związku z chorobą wieńcową zabiegów należy pomostowanie naczyń wieńcowych (bypassy, omijanie zwężonego odcinka tętnicy) i angioplastykę wieńcową (rozszerzenie naczynia za pomocą specjalnego cewnika).

W wielu wypadkach przebieg choroby wieńcowej może zatrzymać modyfikacja stylu życia, polegająca na wykluczeniu części czynników ryzyka i wprowadzeniu zmian korzystnie wpływających na zdrowie serca, takich jak kontrolowanie ciśnienia i poziomu cukru we krwi, rzucenie palenia, zmiana diety czy zwiększenie aktywności fizycznej. Ogromne znaczenie ma tu dobry kontakt pacjenta z lekarzem i właściwa edukacja chorego.

do góry ↑

Profilaktyka

Prawidłowa masa ciała, niepalenie papierosów, unikanie nadmiernych ilości alkoholu, dużo ruchu - te proste zasady pomogą w sposób znaczący zwiększyć bezpieczeństwo jeśli chodzi o chorobę wieńcową. bardzo istotne są także regularne badania, zwłaszcza osób z grup ryzyka a więc między innymi mężczyzn w średnim wieku, kobiet po menopauzie i osób które miały w rodzinie przypadki choroby niedokrwiennej serca.

do góry ↑

Choroba wieńcowa a dieta


Katalog chorób

pokaż wszystkie

Osteoporoza, Anemia - niedokrwistość, Choroba Alzheimera