Choroba niedokrwienna serca, przewlekła niewydolność sercowa, dławica sercowa czy wreszcie choroba wieńcowa - te wszystkie nazwy oznaczają poważne a równocześnie często lekceważone schorzenie polegające na niedostatecznym ukrwieniu i zaopatrzeniu serca w tlen.
Czynniki ryzyka choroby wieńcowej są niezwykle różnorodne. Można je jednak podzielić na dwie główne grupy - te, na które człowiek ma wpływ i może ograniczyć ich szkodliwe działanie, oraz na czynniki niezależne od naszego wpływu, takie jak wiek, czynniki genetyczne, płeć (częściej chorują mężczyźni, u kobiet liczba zachorowań wzrasta gwałtownie po menopauzie). Jeśli chodzi o pochodzenie etniczne, najczęściej na chorobę wieńcową zapadają biali oraz osoby pochodzące z południowej Azji - jednakże udział genów w procesie choroby nadal jest badany.
Jeśli chodzi o czynniki, na które mamy wpływ, większość z nich jest związana z dietą i stylem życia. Są to:
Z powodu zróżnicowanych i licznych czynników ryzyka, również przyczyn zapadania na chorobę wieńcową bardzo wiele. Nawet u jednej osoby wpływ na powstanie i przebieg schorzenia mają różne czynniki. Ich połączenie zwiększa ryzyko wystąpienia choroby. W krajach rozwiniętych podstawowe przyczyny zapadania na chorobę wieńcową jest związane z miażdżycą - czyli z odkładaniem się złogów tłuszczowych w naczyniach krwionośnych. Utrudniając przepływ krwi blaszki miażdżycowe spowalniają jej dopływanie także do serca, co skutkuje jego niedotlenieniem. Serce musi zatem pracować ciężej, a równocześnie nie dostaje wystarczającej ilości tlenu. Taki stan prowadzi do wielu bolesnych i niebezpiecznych dla życia dolegliwości.
Choroba wieńcowa to łączna nazwa kilku schorzeń, których objawy mogą się od siebie różnić. Warto poznać je wszystkie, by nie ryzykować zaniedbania sygnałów płynących z organizmu. Do najczęściej spotykanych "odmian" dolegliwości zaliczamy: dławicę piersiową stabilną, niestabilną, dławicę odmienną, niedokrwienne uszkodzenie serca, tzw. nieme niedokrwienie, zawał serca, nagłą śmierć sercową.
Najczęściej pojawiającą się dolegliwością jest dławica stabilna. Występuje ona w postaci zlokalizowanego za mostkiem dławiąco - duszącego bólu, który często promieniuje na sąsiednie części ciała (lewe lub prawe ramię, gardło, łopatki etc.). Ból pojawia się w czasie wysiłku fizycznego i mogą towarzyszyć mu inne objawy - kołatanie serca, poty, niepokój, nudności, zawroty głowy czy drętwienie kończyn. Objawy ustają po zaprzestaniu wysiłku, mogą jednak pojawiać się także rano zaraz po wstaniu z łóżka. Nie są to jednak jedyne wskazówki dotyczące występowania choroby wieńcowej. U kobiet może ona przebiegać w inny sposób, objawy będą bardziej przypominały atak duszności niż bólowy. Wyróżnia się kilka etapów zaawansowania choroby, w oparciu o objawy dławicy - w pierwszym stadium pojawiają się one przy intensywnym wysiłku fizycznym, w drugim już przy lżejszym wysiłku, w trzecim - przy próbie podjęcia jakiegokolwiek wysiłku, zaś w czwartym nawet w spoczynku.
Niestabilną dławicę jest trudniej rozpoznać, objawia się ona bowiem powracającym bólem zamostkowym, źle reagującym na nitroglicerynę i pojawiającym się niezależnie od wysiłku fizycznego.
Niestety, istnieją przypadki w których nawet mocno zaawansowana choroba wieńcowa nie powoduje żadnych objawów i może być wykryta tylko podczas specjalistycznego badania - to tak zwane "nieme" niedokrwienie, które bardzo często jest rozpoznawane dopiero gdy wystąpią już dużo większe komplikacje. W wielu przypadkach pierwszą dolegliwością jaka spotyka osobę do tej pory uważającą się za całkowicie zdrową jest pojawiający się nagle ból związany z zawałem serca.
Zawał serca, kojarzony przez wiele osób z bardzo poważnymi dolegliwościami nie zawsze musi przebiegać w sposób gwałtowny. Najczęściej występującą postacią jest co prawda bardzo silny i długotrwały ból, występujący w połączeniu z z dusznością, potami, nudnościami, zwrotami głowy czy omdleniem. Jednak nie jest tak zawsze. czasem ból jest mniejszy albo nie ma go wcale a o przebytym zawale świadczy nagłe pogorszenie się wydolności fizycznej oraz inne symptomy oznaczające wzmożoną i nieefektywną pracę serca.W przypadku choroby niedokrwiennej pierwsza diagnoza jest stawiana na podstawie wywiadu ogólnego dotyczącego stanu zdrowia i wydolności pacjenta. Jednak niezależnie od niej przeprowadzane są badania, które mają potwierdzić lub wykluczyć istnienie choroby. należą do nich:
Aktualnie można wyróżnić trzy główne ścieżki leczenia choroby wieńcowej - to podawanie leków, zabiegi na tętnicach wieńcowych oraz modyfikacja trybu życia.
Do podawanych leków należą przede wszystkim preparaty przeciwdławicowe (nitrogliceryna i jej pochodne, beta-blokery, leki metaboliczne, blokery kanału wapniowego), leczące objawowo napady dusznicy. Istotną częścią leczenia jest także farmaceutyczne obniżanie poziomu złego cholesterolu (LDL) - służą temu np. leki z grupy statyn. W niektórych przypadkach podawane są także leki przeciwzakrzepowe.
Do najczęściej wykonywanych w związku z chorobą wieńcową zabiegów należy pomostowanie naczyń wieńcowych (bypassy, omijanie zwężonego odcinka tętnicy) i angioplastykę wieńcową (rozszerzenie naczynia za pomocą specjalnego cewnika).
W wielu wypadkach przebieg choroby wieńcowej może zatrzymać modyfikacja stylu życia, polegająca na wykluczeniu części czynników ryzyka i wprowadzeniu zmian korzystnie wpływających na zdrowie serca, takich jak kontrolowanie ciśnienia i poziomu cukru we krwi, rzucenie palenia, zmiana diety czy zwiększenie aktywności fizycznej. Ogromne znaczenie ma tu dobry kontakt pacjenta z lekarzem i właściwa edukacja chorego.
Prawidłowa masa ciała, niepalenie papierosów, unikanie nadmiernych ilości alkoholu, dużo ruchu - te proste zasady pomogą w sposób znaczący zwiększyć bezpieczeństwo jeśli chodzi o chorobę wieńcową. bardzo istotne są także regularne badania, zwłaszcza osób z grup ryzyka a więc między innymi mężczyzn w średnim wieku, kobiet po menopauzie i osób które miały w rodzinie przypadki choroby niedokrwiennej serca.
Podobnie jak w przypadku długotrwałego Covid-19, osoby hospitalizowane z powodu grypy sezonowej również mogą cierpieć z powodu długotrwałych, negatywnych skutków zdrowotnych, zwłaszcza dotyczących płuc i dróg oddechowych. więcej »
Niewydolność serca: jakie objawy powinny nas zaniepokoić i dlaczego nie warto ich lekceważyć?
Nadciśnienie w pozycji leżącej oznacza wyższe ryzyko chorób serca
Hiszpański chłodnik - doskonały na letnie upały, pachnący świeżymi pomidorami, oliwą i czosnkiem. Idealna bomba witaminowa na początek śródziemnomorskiego posiłku. więcej »
Z pysznych, gotowych buraczków ze słoiczka, które smakują ja te, robione przez nas w domu. Z dodatkiem papryki. więcej »