Czym jest zespół jelita drażliwego

Ten zespół zaburzeń funkcji jelit polega na występowaniu przez co najmniej 12 tygodni zmian rytmu i konsystencji wypróżnień, z towarzyszącymi wzdęciami oraz uczuciem niepełnego wypróżnienia.Zespół jelita drażliwego to zespół przewlekłych (trwających przez co najmniej trzy miesiące) zaburzeń czynnościowych jelit, których najbardziej stałymi objawami są bóle brzucha, towarzyszące im zaburzenia w oddawaniu stolca oraz wzdęcia.

Zaburzenie nie ma związku z wadami budowy anatomicznej, obecnością guzów lub innych zmian chorobowych jelita, czy też nieprawidłowości biochemicznych.

Kto choruje?

Według statystyk na zespół jelita nadwrażliwego cierpi ponad 100 milionów ludzi w Ameryce Północnej i Europie. Szacuje się, że stanowi to ok. 20-30% populacji ludzi dorosłych. Nie jest to jednak choroba dotykająca tylko mieszkańców krajów wysokorozwiniętych - np. w Chinach zapadalność na zespół jelita nadwrażliwego jest porównywalna do krajów zachodnich. Około 75-80% pacjentów z tym zespołem stanowią kobiety.

Zespół jelita nadwrażliwego stanowi jedną z podstawowych przyczyn nieobecności w pracy, bowiem często choroba ta wywołuje złe samopoczucie: od ogólnego osłabienia, aż do depresji. Ludzie, którzy cierpią na zespół jelita drażliwego boją się odwiedzać miejsca publiczne i podróżować.

Objawy

Z reguły pacjenci cierpiący na zespół jelita nadwrażliwego skarżą się na kurczowe bóle brzucha, trudności w wypróżnieniu, zaparcia i (lub) biegunki. Częstym objawem zespołu jelita nadwrażliwego jest obecność śluzu w kale i wzdęcia. Najbardziej charakterystyczną cechą tej choroby jest występowanie powyższych objawów w różnych kombinacjach i nasileniu.

Bóle brzucha

Typowe dla ZJD bóle brzucha są bardzo zróżnicowane pod względem intensywności i częstotliwości występowania. U niektórych pacjentów mają one charakter przewlekły lub często nawracający, podczas gdy inni odczuwają jedynie niewielki dyskomfort. Czasami chorzy opisują swoje dolegliwości jako ciągłe, tępe pobolewanie, na które nakładają się ataki ostrej kolki. Najbardziej typowo ból lokalizuje się w lewym dole biodrowym, jego umiejscowienie może być jednak zmienne. Częste skargi dotyczą bólu po posiłku, a wypróżnienie przynosi zwykle ulgę w dolegliwościach bólowych.

Objawy związane z wypróżnieniami

Za prawidłową ilość wypróżnień uważa się wypróżnienia od trzech razy dziennie do trzech razy na tydzień. Nie powinny im towarzyszyć silne skurcze, ani ból, a stolec nie powinien zawierać krwi i śluzu. Zaburzenia rytmu wypróżnień w przebiegu IBS obejmują biegunki, zaparcia lub naprzemienne występowanie jednych i drugich. Biegunkę charakteryzuje oddawanie licznych stolców o niewielkiej objętości, często z domieszką śluzu, niedługo po posiłku. Oprócz tego pacjenci często skarżą się na uczucie niepełnego wypróżnienia i nagłe parcie na stolec. Liczba wypróżnień zwiększa się w czasie trwania miesiączki i podczas bólu brzucha.

Wzdęcia brzucha

U większości chorych występują dokuczliwe wzdęcia i częstsze oddawanie gazów - dolegliwości te mają tendencję do nasilania się w ciągu dnia. Wielu chorych skarży się na uczucie pełności, wzdęcia i dyskomfort do tego stopnia, że uwiera ich ubranie. Często dokucza im również burczenie w brzuchu lub nadmierne oddawanie gazów.

Objawy pozajelitowe

Chorzy na ZJD mogą też zgłaszać szereg dolegliwości nie związanych z czynnością jelit, takich jak uczucie senności, bóle głowy i pleców, częstsze oddawanie moczu oraz nieprzyjemny smak w ustach. Zespołowi mogą także towarzyszyć objawy nie związane z przewodem pokarmowym takie jak choroba lokomocyjna czy zaburzenia miesiączkowania.