Prof. dr hab. med. Piotr L. Chłosta, Kierownik Katedry i Kliniki Urologii UJ CM, prezes Polskiego Towarzystwa Urologicznego: Dolegliwości ze strony dolnych dróg moczowych stanowią zespół objawów, które mogą wynikać z zaburzeń w fazie gromadzenia moczu, w fazie oddawania moczu czy bezpośrednio po mikcji. Zaburzenia w fazie gromadzenia moczu w pęcherzu mogą wiązać się z występowaniem takich objawów, jak: częstomocz, parcia naglące, nykturia i właśnie , które istotnie pogarszają jakość życia chorych.
Według International Continence Society (ICS) termin „nietrzymanie moczu” oznacza niezależny od woli wyciek moczu przez cewkę moczową, który w efekcie stanowi problem socjalny i higieniczny. Nietrzymanie moczu może być objawem wielu schorzeń i w zależności od przyczyny wyróżnia się różne rodzaje nietrzymania moczu. Do najczęściej występujących należą: (tzn. takie, które pojawia się podczas wysiłku, kaszlu, kichania, śmiechu, innej aktywności fizycznej), nietrzymanie moczu z parcia (które może wynikać z zakażenia w obrębie pęcherza moczowego lub obecności zespołu pęcherza nadaktywnego) oraz mieszane nietrzymanie moczu (łączące w sobie elementy zarówno wysiłkowego nietrzymania moczu, jak i nietrzymania moczu z parć).
Częstość występowania objawów z dolnych dróg moczowych (w tym nietrzymania moczu) wzrasta wraz z wiekiem. W populacji osób starszych, nietrzymanie moczu ma bardzo często charakter wieloczynnikowy i obejmuje upośledzenie poznawcze i fizyczne, trudności z mobilnością, niepełnosprawność, zaburzenia neurologiczne, upośledzenie świadomości, współwystępowanie różnych chorób ogólnoustrojowych czy problemy w otaczającym środowisku. Istotną rolę odgrywają również wcześniejsze zabiegi operacyjne, w tym głównie te w obrębie dróg moczowych.
U pacjentów w wieku podeszłym, nietrzymanie moczu bardzo często współwystępuje z licznymi chorobami ogólnoustrojowymi czy niepełnosprawnością. Objawy z dolnych dróg moczowych mogą być nasilane przez różne schorzenia, w tym przede wszystkim choroby kardiologiczne, endokrynologiczne czy nawet pulmonologiczne. Przykładowo, u pacjentów z potrafi istotnie przyczynić się do występowania wysiłkowego nietrzymania moczu. Podobnie u pacjentów z niewydolnością serca czy cukrzycą, u których często objawy z fazy napełniania pęcherza moczowego są bardziej nasilone. Należy również pamiętać o problemie otyłości wśród starszych pacjentów, który nie tylko może nasilać nietrzymanie moczu, ale również utrudniać dotarcie do toalety w odpowiednim czasie. W związku z tym, u pacjentów w wieku podeszłym istotna jest wspólna kooperacja lekarzy różnych specjalności.
U pacjentów w wieku podeszłym mogą występować praktycznie wszystkie formy nietrzymania moczu. Najczęściej mamy do czynienia z wysiłkowym nietrzymaniem moczu oraz zespołem pęcherza nadaktywnego. Często również nietrzymanie moczu wynika z przewlekłej, niedoleczonej infekcji w obrębie dolnych dróg moczowych. Proces „starzenia się” dróg moczowych nie jest jednak jak dotąd dokładnie zbadany.
Nietrzymanie moczu jest problemem społecznym. Ponadto, starsi pacjenci niechętnie rozmawiają o tej dolegliwości ze swoim lekarzem. A niesłusznie! Nietrzymanie moczu jest dolegliwością, którą można skutecznie leczyć. Leczenie musi być jednak uzależnione od przyczyny. W każdym przypadku rozpoczynamy od terapii behawioralnej, czyli leczenia zachowawczego, na które składają się zmiany w stylu życia i diecie, kontrolowanie ilości i częstości przyjmowanych płynów, redukcja wagi ciała, trening pęcherza moczowego, opróżnianie pęcherza moczowego o konkretnych godzinach (nawet jeśli pacjent nie odczuwa w danym momencie potrzeby oddania moczu) oraz fizjoterapia w postaci treningu mięśni dna miednicy. W przypadku pacjentów z zaburzeniami poznawczymi bardzo istotne jest, aby w proces leczenia włączyć rodzinę oraz opiekunów. Jeśli pacjent zgłasza parcia naglące z towarzyszącym nietrzymaniem moczu, w pierwszej kolejności należy wykluczyć infekcję, jeśli takowa jest, należy zastosować antybiotykoterapię zgodnie z wynikiem badania bakteriologicznego i antybiogramem. W przypadku braku infekcji należy rozważyć występowanie zespołu pęcherza nadaktywnego, którego leczenia polega na zastosowaniu leków antycholinergicznych lub agonistów receptorów beta-3, tzn. takich, które rozluźniają pęcherz moczowy. Przy wysiłkowym nietrzymaniu moczu leczenie jest operacyjne, często polegające na zastosowaniu taśmy podcewkowej lub specjalnych substancji wypełniających (tzw. bulking agents) podawanych w obrębie cewki moczowej. U pacjentów ze zdiagnozowaną chorobą neurologiczną wybór odpowiedniego leczenia zawsze uzależnionym jest od wyniku badania urodynamicznego.
Profilaktyka polega przede wszystkim na eliminacji wielu czynników, które mogą przyczyniać się do nietrzymania moczu. Należy pamiętać o odpowiedniej diecie, unikaniu zaparć, odpowiedniej aktywności fizycznej (ze szczególnym uwzględnieniem treningu mięśni dna miednicy), redukcji masy ciała, odpowiednim nawodnieniu, unikaniu przetrzymywania moczu w pęcherzu oraz odpowiedniej higienie okolicy moczowo-płciowej mającej na celu prewencję zakażeń w obrębie układu moczowego.
Tagi: mocz, pęcherz, nietrzymanie moczu
Zastrzeżenia odpowiedzialności
Podziel się:
Nadreaktywny pęcherz i nietrzymanie moczu – sprzyja im menopauza
Nietrzymanie moczu zniechęca do ćwiczeń, a to one mogą pomóc
Komentarze mogą dodawać wyłącznie osoby zalogowane.
Jesteś niezalogowany:
zaloguj się /
zarejestruj się
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Senior.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Komentarze niezgodne z prawem i Regulaminem serwisu będą usuwane.