Padaczka: nieznana, budząca strach

Przyczyna na ogół nieznana

Padaczka jest spowodowana okresowymi zaburzeniami czynności komórek nerwowych w . Na padaczkę może zachorować każdy, w każdym wieku. Lekarze rozróżniają ponad 40 rodzajów napadów padaczkowych. Napady toniczno-kloniczne, najbardziej znane ze względu na dramatyczny przebieg, są jednym z najrzadszych typów napadów. Najczęstszymi przyczynami padaczki są urazy głowy, udar lub guz mózgu, zapalenie mózgu i opon mózgowych. W 60% przypadków przyczyna choroby nie jest jednak znana.

Problem tysięcy Polaków

W Polsce żyje ok. 400 tysięcy ludzi chorych na padaczkę. Prawie każdy z nas słyszał o tej chorobie, a co trzecia osoba zna kogoś chorującego na padaczkę. Wyniki badania PRO-EPI 2013 zrealizowanego przez TNS Polska we wrześniu 2013 roku, wskazują, że bardzo powierzchowna wiedza Polaków o padaczce przekłada się na szereg negatywnych postaw wobec chorych.

Ponad połowa badanych Polaków błędnie utożsamia padaczkę z najczęstszym, ale nie jedynym rodzajem napadu padaczkowego – utratą przytomności i drgawkami całego ciała, a co szósty Polak deklaruje, że boi się chorych na padaczkę. Co dziesiąta ankietowana osoba uważa, że padaczką można się zarazić, lub że jest to choroba psychiczna.

– Większość negatywnych odczuć i postaw dotyczących padaczki wynika z braku wiedzy. Widać, że w naszym społeczeństwie w dalszym ciągu ograniczona jest świadomość w zakresie przyczyn i objawów tej choroby oraz tego jak wygląda życie osób z padaczką – mówi prof. dr hab. n. med. Joanna Jędrzejczak, prezes Polskiego Towarzystwa . – Wyniki badania PRO-EPI 2013 pokazują, że w obszarze edukacji i akceptacji społecznej mamy jeszcze wiele do zrobienia.

Blisko połowa (47%) ankietowanych Polaków deklaruje, że wie jak udzielić pomocy podczas napadu padaczkowego. Osoby te prawidłowo wskazują na konieczność zabezpieczenia głowy chorego przed urazami, zapewnienia mu bezpiecznego miejsca i spokoju oraz wezwania pogotowia w sytuacji, kiedy napad się przedłuża. Niestety nadal szeroko rozpowszechniony jest nieprawdziwy i szkodliwy pogląd, że podczas napadu należy włożyć między zęby chorego coś twardego. Tak uważa aż 84% badanych deklarujących, że wiedzą jak należy udzielać pomocy w przypadku napadu padaczki.

Praca w przypadku chorych na padaczkę stanowi nie tylko źródło dochodów, ale również pełni niezwykle ważną rolę jako czynnik zwiększający samoocenę tych osób oraz poczucie przynależności do społeczeństwa. Polacy są w większości zgodni, że osoby chore na padaczkę mogą być cennymi pracownikami (tak sądzi 73% badanych). Świadomość ograniczeń wynikających z choroby jest również duża - niemal połowa ankietowanych (49%) prawidłowo wskazuje zawody, których chorzy na padaczkę nie powinni wykonywać. Większość ankietowanych Polaków deklaruje chęć współpracy z osobami chorymi na padaczkę (78%), choć jednoczesne u dość dużej grupy Polaków (37%) padaczka budzi lęk. Aż 16% badanych przyznaje, że boi się osób chorych na padaczkę. Powszechne jest przekonanie, że osoby z tą chorobą stwarzają większe zagrożenie na drodze niż kierowcy z innymi chorobami (np. cukrzycą).

Nieznane budzi lęk

Powszechny brak wiedzy w naszym społeczeństwie rodzi uprzedzenia i obawy przed nieznanym. Chorzy bywają ze względu na chorobę. W rzeczywistości każdego chorego należy traktować indywidualnie, gdyż padaczka nie jest chorobą jednorodną i u każdego chorego przebiega zupełnie inaczej. Ograniczenia społeczne i zawodowe zależą od rodzaju napadów padaczkowych, częstości ich występowania i długości okresu bez napadów.

– Powinniśmy być świadomi, że dla chorych z padaczką zasadniczą potrzebą jest skuteczne leczenie umożliwiające kontrolę napadów oraz zrozumienie i właściwa pomoc ze strony otoczenia. To zaś umożliwi większości chorych edukację, możliwość pracy i pozwoli im realizować się w życiu prywatnym i zawodowym – dodaje profesor Jędrzejczak.

Wiedza coraz mniejsza

Tegoroczne wyniki badania PRO EPI w porównaniu z pierwszą edycją z 2009 roku pokazują, że ogólna wiedza polskiego społeczeństwa na temat jest na nieco niższym poziomie – m.in. obecnie więcej osób, które kiedykolwiek słyszały o padaczce uważa, że osobom chorym nie można pomóc, czy też, że epilepsją można się zarazić. Odsetek osób, które deklarują, że wiedzą jak udzielić pomocy osobie, która ma tak padaczki pozostaje na podobnym poziomie jak w 2009 roku.

Prawidłowa pomoc podczas napadu

Należy:

• Zabezpieczyć chorego przed upadkiem, skaleczeniem
• Zabezpieczyć głowę chorego przed urazami
• Rozpiąć choremu pasek, kołnierzyk w koszuli
• Zachować spokój, gdyż atak mija najczęściej po 2-3 minutach
• Pozostać przy chorym do momentu ustąpienia napadu
• Po napadzie ułożyć chorego na lewym boku
• Wezwać pogotowie, jeśli napad się przedłuża

Nie wolno:

• Wkładać nic twardego między zęby
• Otwierać nie siłę zaciśniętych szczęk
• Powstrzymywać na siłę drgawek
• Robić sztucznego oddychania
• Podawać choremu żadnych płynów
• Krępować ruchów chorego
• Budzić chorego po napadzie