Strona głównaChorobyPromieniowaniem w nadczynność tarczycy: terapia bezpieczna, nieinwazyjna i skuteczna

Promieniowaniem w nadczynność tarczycy: terapia bezpieczna, nieinwazyjna i skuteczna

Tarczyca jest organem odpowiedzialnym za produkowanie hormonów regulujących proces przemiany materii we wszystkich narządach i tkankach organizmu. – Kiedy tarczyca choruje na nadczynność, można zastosować leczenie farmakologiczne lub chirurgiczne, ale warto pamiętać także o leczeniu z wykorzystaniem radioaktywnego jodu 131. Ta terapia jest precyzyjna, bezpieczna i możliwie najbardziej komfortowa dla pacjenta, bo nie wiąże się z inwazyjną operacją, ani długotrwałą hospitalizacją – mówią eksperci Polskiego Towarzystwa Medycyny Nuklearnej. Terapia jodem promieniotwórczym I-131 w nadczynności tarczycy jest refundowana przez Narodowy Fundusz Zdrowa (NFZ).
Promieniowaniem w nadczynność tarczycy: terapia bezpieczna, nieinwazyjna i skuteczna [Fot. Aliaksei Smalenski - Fotolia.com]

Tarczyca – na co najczęściej choruje?

Najczęstszą chorobą tarczycy jest , czyli zwiększone wydzielanie hormonów ponad ilości, których potrzebuje organizm.

Nadczynność tarczycy, nazywana często hipertyreozą, występuje najczęściej w postaci wola guzkowego i choroby Gravesa-Basedowa. U dorosłych częstość występowania nadczynności tarczycy szacuje się na około 2% populacji, u dzieci występuje ona 10-15-krotnie rzadziej. Ryzyko i przyczyny rozwoju nadczynności zależą od wieku, dostępności jodu i predyspozycji genetycznych.

Nadczynność można leczyć farmakologicznie lub, w niektórych wypadkach, także chirurgicznie, ale warto wiedzieć, że bezpieczne i skuteczne oraz stosunkowo mało obciążające dla pacjenta jest także leczenie radioizotopowe – terapia z zakresu medycyny nuklearnej.
W terapii nadczynności tarczycy można zastosować radioizotop jodu 131I, który gromadzi się w guzkach lub miąższu tarczycy i stopniowo eliminuje komórki produkujące nadmierną ilość hormonów – mówi prof. Bożena Birkenfeld z Zakładu Medycyny Nuklearnej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie. – Decyzję o leczeniu radioizotopowym lub operacyjnym podejmuje się wtedy, gdy leczenie farmakologiczne nie pomaga lub jest niewystarczające. To, który sposób leczenia zostanie zastosowany, zależy w dużym stopniu od decyzji samego pacjenta: czy woli połknięcie kapsułki z jodem radioaktywnym i powrót do domu, czy z jakiegoś powodu zdecyduje się na operację pod narkozą i pobyt w szpitalu – tłumaczy prof. Bożena Birkenfeld.
Zarówno leczenie radioizotopowe, jak i operacja chirurgiczna mogą doprowadzić do sytuacji, że hormonów tarczycy będzie w organizmie za mało (wystąpi niedoczynność tarczycy) i konieczne będzie ich codzienne przyjmowanie w postaci tabletek. W wielu przypadkach uważa się to za pożądany efekt terapii. Przyjmowanie tabletek z hormonami tarczycy nie powoduje żadnych skutków ubocznych, jeżeli ich dawka jest odpowiednia. Warto zaznaczyć, że obecnie dawkowanie takich leków jest bardzo precyzyjnie monitorowane – mówi dr Maria Listewnik z Zakładu Medycyny Nuklearnej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.

Jak przebiega terapia?

Jod radioaktywny 131I podawany jest w kapsułce o podobnej wielkości i kształcie co kapsułki popularnych antybiotyków. Jod radioaktywny jest lekiem produkowanym i przywożonym do zakładów medycyny nuklearnej w dawkach zamawianych indywidualnie dla każdego pacjenta na podstawie wcześniej wykonanych badań i zaleceń lekarza specjalisty.
W trakcie badań lekarz ocenia zdolność gromadzenia jodu przez tarczycę pacjenta (organizm człowieka wchłania jod radioaktywny tak, jak jod z innych źródeł, na przykład z ryb morskich). Wykonuje się badanie ultrasonograficzne i scyntygrafię tarczycy, badania laboratoryjne, w tym stężenie przeciwciał przeciwtarczycowych w surowicy i ewentualnie biopsję cienkoigłową dla zbadania charakteru wykrytych guzków i wykluczenia nowotworu – mówi prof. Bożena Birkenfeld.
Diagnostyka, podanie radiojodu i opieka przez rok od podania dawki preparatu z 131I są prowadzone na podstawie kontraktu danego ośrodka z NFZ, dlatego zakwalifikowany do terapii pacjent podlega leczeniu nieodpłatnie.

Jod promieniotwórczy 131I w nadczynności tarczycy – pytania i odpowiedzi:

Na czym polega leczenie 131I?

Promieniowanie emitowane przez 131I działa na komórki tarczycy. W wyniku tego oddziaływania powoduje częściowe ich niszczenie i w efekcie hamowanie wydzielania hormonów. Dodatkowym skutkiem leczenia jodem promieniotwórczym jest zmniejszenie wielkości całego gruczołu.

Jak przebiega przygotowanie pacjenta do podania dawki leczniczej 131I?

Przed zastosowaniem terapii z użyciem jodu promieniotwórczego konieczne jest wykonanie badań wstępnych, które mają określić czy leczenie 131I będzie mogło się odbyć. Badania obejmują oznaczenie stężenia hormonów tarczycy oraz przeciwciał we krwi, pomiary zdolności wychwytu jodu radioaktywnego przez tarczycę, i ultrasonograficzne tarczycy.

W wybranych przypadkach wykonywana jest dodatkowo biopsja cienkoigłowa tarczycy w celu wykluczenia rozwoju procesu nowotworowego w tarczycy pacjenta. Wyniki tych badań są oceniane przez lekarza prowadzącego w czasie wizyty kwalifikacyjnej do radiojodoterapii.

Lekarz specjalista medycyny nuklearnej podejmuje decyzję o zakwalifikowaniu pacjenta do tego leczenia. Termin podania dawki jodu promieniotwórczego jest ustalany indywidualnie z każdym pacjentem.

Jak przebiega podanie dawki leczniczej 131I?

Dawka preparatu z jodem promieniotwórczym jest podawana pacjentowi doustnie w postaci kapsułki. – Po podaniu preparatu pacjent udaje się do domu – nie ma konieczności hospitalizacji. Do dwóch godzin po podaniu leku nie należy przyjmować żadnych pokarmów, ale po tym czasie można odżywiać się jak zwykle, nie ma wskazań do ograniczeń dietetycznych. To niewątpliwa zaleta terapii z użyciem radiofarmaceutyku – pacjent nie musi borykać się z dodatkowymi ograniczeniami.

Co się dzieje z 131I po przyjęciu dawki preparatu przez pacjenta?

Duża część izotopu promieniotwórczego zostaje wychwycona przez tarczycę i pozostaje tam aktywna przez około kilka tygodni. Część podanej dawki radiofarmaceutyku w ciągu pierwszych kilku dni od leczenia 131I wydala się wraz z moczem, potem i kałem.

Czy promieniowanie od przyjętej dawki zagraża otoczeniu? Czy trzeba się izolować?

Nie, promieniowanie od przyjętej dawki nie zagraża choremu, ani nie zagraża osobom z bliskiego otoczenia pacjenta pod warunkiem stosowania się do zaleceń lekarskich.

Jak należy dbać o siebie podczas terapii 131I?

W ciągu pierwszych dwóch-trzech dni po podaniu dawki jodu promieniotwórczego zaleca się zwiększenie ilości przyjmowanych płynów i staranne dbanie o higienę osobistą. Można prowadzić normalny tryb życia - pracować zawodowo, zajmować się pracami w gospodarstwie domowym, chodzić na spacery, robić niezbędne zakupy itd. Jedynym ograniczeniem jest unikanie przez kilka dni bliskich kontaktów (np. spanie w jednym łóżku) z kobietami w ciąży oraz małymi dziećmi.

Czy kontroluje się skuteczność leczenia jodem radioaktywnym i jakie są następstwa terapii?

Po podaniu dawki leczniczej 131I wykonuje się badania kontrolne, które pomagają ocenić skuteczność leczenia. Pierwsze badanie kontrolne odbywa się w okresie od jednego do trzech miesięcy po zastosowanym leczeniu, następne badania kontrolne wykonywane są po kolejno po 6 i 10 miesiącach. Czasami dochodzi do niedoczynności tarczycy lub utrzymywania się nadczynności tarczycy. Najczęstszym efektem tej terapii jest uzyskanie prawidłowej czynności tarczycy. Terapia może być stosowana również u dzieci oraz u kobiet w okresie rozrodczym.

Zobacz także

 

 

 

Anemia - niedokrwistość, Choroba wieńcowa, Hemoroidy, Menopauza, Nowotwór prostaty, Osteoporoza, Schizofrenia, WZW C / HCV, pokaż wszystkie

Skomentuj artykuł:

Komentarze mogą dodawać wyłącznie osoby zalogowane.
Jesteś niezalogowany: zaloguj się / zarejestruj się




Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Senior.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Komentarze niezgodne z prawem i Regulaminem serwisu będą usuwane.

Artykuły promowane

Najnowsze w dziale

Polecane na Facebooku

Najnowsze na forum

Warto zobaczyć

  • Kobiety.net.pl
  • Uniwersytety Trzeciego Wieku
  • Umierać po ludzku
  • Poradnik-zdrowia.pl
  • Oferty pracy