Strona głównaChorobyRak gruczołu krokowego

Rak gruczołu krokowego

Rak gruczołu krokowego staje się coraz większym problemem życia publicznego. W 2006 roku rak gruczołu krokowego zajmował u mężczyzn, pod względem zachorowalności, trzecie miejsce (po raku płuca i jelita grubego). W Polsce odnotowano w 2007 roku ponad 7300 nowych przypadków raka stercza. Z tej liczby około 4000 było leczonych radykalnie (radykalna prostatektomia lub radykalna radioterapia).
Rak gruczołu krokowego [© Konstantin Sutyagin - Fotolia.com] Zachorowalność na świecie jest najwyższa w Ameryce Północnej i krajach Europy Zachodniej, co w znacznym stopniu związane jest z długością życia mężczyzn, ale także oddziaływaniem środowiska, a zwłaszcza nawykami żywieniowymi. Zachorowalność w Polsce, w skali świata mieści się w granicach wartości średnich. Niemniej jednak obserwuje się, w tym także w Polsce, stały wzrostowy trend zachorowalności.

Pomimo dużej częstości występowania raka gruczołu krokowego, stosunkowo niewiele wiemy o przyczynach tej choroby, wyodrębniono jednak wiele czynników ryzyka. Wśród nich wiek jest najważniejszym czynnikiem ryzyka. Zapadalność znacząco wzrasta powyżej 60. roku życia. Ogniska mikroskopowe tego nowotworu występują u 30% mężczyzn około 50. roku życia i u 70% powyżej 80. roku życia.

Innym czynnikiem ryzyka jest rasa; częstość występowania wykazuje znaczące zróżnicowanie geograficzne i etniczne. Ryzyko jest najwyższe w Ameryce Północnej i krajach północnej Europy, najniższe na Dalekim Wschodzie. Jest ono wyższe dla rasy czarnej, której przedstawiciele chorują w młodszym wieku.

Ryzyko raka stercza wzrasta także 2-3-krotnie u mężczyzn, którzy mają krewnego pierwszego stopnia z rozpoznanym w młodym wieku rakiem gruczołu krokowego. Szacuje się, że 9% wszystkich przypadków ma podłoże genetyczne.

Czynnikiem mającym wpływ na raka gruczołu krokowego jest testosteron, aczkolwiek jego rola w tym procesie nie jest jednoznacznie określona i zwłaszcza ostatnio, budzi wiele kontrowersji.

Istnieje związek pomiędzy częstością rozpoznawania raka stercza a dietą. Niekorzystny wpływ ma dieta wysokokaloryczna, bogata w nasycone kwasy tłuszczowe, cholesterol. Działanie ochronne wywierają nienasycone kwasy tłuszczowe, witamina A i E, karotenoidy, likopen (zawarty m.in. w pomidorach), selen, fitoestrogeny oraz produkty zawierające antyoksydanty (m.in. czerwone wino).

Niekorzystny wpływ wywierają także czynniki środowiskowe: kadm, narażenie na promieniowanie jonizujące, a także ultrafioletowe.

Objawy raka stercza są związane ze stopniem jego zaawansowania. W postaciach wczesnych, mało zaawansowanych rak stercza przebiega bezobjawowo. Wykryć go można na podstawie badania palcem przez odbytnicę i oznaczania w surowicy krwi stężenia swoistego antygenu sterczowego (PSA). Jednak, ze względu na niedostateczną swoistość tych badań, rozpoznanie raka stercza wymaga potwierdzenia badaniem histopatologicznym. Dlatego w przypadku wystąpienia nieprawidłowości w tych badaniach, proponuje się wykonanie biopsji gruczołu krokowego. Objawy kliniczne związane mogą być z miejscowym zaawansowaniem lub chorobą rozsianą. Do pierwszej grupy należą objawy utrudnienia odpływu moczu z pęcherza; mogą one być także związane z współistniejącym łagodnym powiększeniem stercza. Objawy wynikające z miejscowego rozprzestrzeniania się guza to krwiomocz, ból okolic lędźwiowych (objaw wodonercza). Przerzuty odległe, zwłaszcza do kości, mogą powodować bóle pleców, kręgosłupa, niedokrwistość. Spadek masy ciała i wyniszczenie.

Dla oceny stopnia zaawansowania raka stercza posługujemy się badaniem fizycznym (badanie palcem przez odbytnicę), oceną markerów nowotworowych (zwłaszcza PSA) oraz badaniami obrazowymi (badanie ultrasonograficzne, tomografia komputerowa, scyntygrafia kości). Dopiero ustalenie stopnia zaawansowania raka (oceniane w skali TNM) oraz ustalenie złośliwości raka (na podstawie obrazu mikroskopowego) pozwala właściwie zaplanować postępowanie terapeutyczne.

Leczenie

Strategia terapeutycznego postępowania u chorych na raka gruczołu krokowego zależy przede wszystkim od zaawansowania choroby (nowotwór ograniczony do gruczołu krokowego, nowotwór z naciekaniem poza gruczoł krokowy w zakresie miednicy lub nowotwór uogólniony z przerzutami do odległych narządów) oraz wieku chorego i przewidywanego czasu naturalnego przeżycia. Wybór najbardziej odpowiedniej metody powinien również uwzględniać stan ogólnej sprawności i współwystępujące choroby. W każdym przypadku należy przedstawić choremu zalety (terapeutyczne korzyści) oraz wady (niepożądane działania) wszystkich dostępnych metod leczenia i ostateczna decyzja powinna uwzględniać indywidualne preferencje chorego.

Podkreślić należy, że u chorych z nowotworem o zasięgu ograniczonym do gruczołu krokowego i w podeszłym wieku (70 lub więcej lat) racjonalna jest aktywna obserwacja (kliniczne badanie i oznaczanie stężenia PSA w odstępach 6-miesięcznych lub krótszych) z podejmowaniem radykalnego leczenia w przypadku wystąpienia progresji choroby.

Metodami o radykalnym założeniu (możliwość wyleczenia) są prostatektomia (wycięcie całego gruczołu krokowego łącznie z pęcherzykami nasiennymi i węzłami chłonnymi okolicy rozwidlenia wspólnych tętnic biodrowych) i radioterapia (napromienianie z zewnętrznych pól lub śródtkankowe napromienianie z użyciem promieniotwórczego izotopu umieszczonego w obrębie nowotworu). Charakter niepożądanych działań obu wymienionych metod leczenia powoduje, że prostatektomia jest bardziej uzasadniona u chorych młodszych. W przypadku zastosowania chirurgicznego leczenia istnieje możliwość uzupełniającego napromieniania lub/i hormonoterapii w sytuacji obecności niekorzystnych czynników rokowniczych. Radioterapia w skojarzeniu z hormonalnym leczeniem jest wskazana u chorych z naciekaniem nowotworu poza gruczoł krokowy w zakresie miednicy.

U części chorych z naciekaniem nowotworu poza gruczoł krokowy oraz u wszystkich w stadium uogólnienia zasadnicze znaczenie ma hormonoterapia, która polega na eliminacji wpływu androgenów na komórki nowotworu. W klinicznej praktyce hormonoterapia raka gruczołu krokowego polega na obniżeniu stężenia androgenów w surowicy (obustronna kastracja chirurgiczna lub wyłączenie hormonu pobudzającego czynność wydzielniczą jąder) lub blokowaniu androgenowych receptorów w komórkach nowotworu. W przypadku wystąpienia całkowitej hormonooporności u wybranych chorych możliwe jest stosowanie chemioterapii. Istotne znaczenie w postępowaniu u chorych na uogólnionego raka gruczołu krokowego ma paliatywna radioterapia oraz przeciwdziałanie procesowi obniżenia gęstości kostnej (kwas zoledronowy).

Rak stercza występuje najczęściej w siódmej i ósmej dekadzie życie (najczęściej między 65-70. rokiem życia), sporadycznie występuje przed 50. rokiem życia. We wczesnych przypadkach, radykalna prostatektomia, lub radioterapia daje wysokie prawdopodobieństwo trwałego wyleczenia. Z drugiej strony, nawet w przypadkach o znacznym zaawansowaniu miejscowym lub w chorobie przerzutowej, hormonoterapia pozwala uzyskać długotrwałą remisję. Tak więc, ze względu na biologię nowotworu, rak stercza ma w wielu przypadkach charakter choroby przewlekłej.

Przeczytaj także


Nowotwór prostaty - diagnoza, objawy, leczenie, profilaktyka

Rak prostaty to jeden z najczęściej diagnozowanych nowotworów złośliwych u mężczyzn. Ze statystyk wynika, że w Polsce choroba odpowiada za 5 proc. śmierci spowodowanych nowotworem. Głównym czynnikiem zwiększającym ryzyko zachorowania na nowotwór prostaty jest wiek. czytaj dalej »


Prostata - przerost prostaty - diagnoza, objawy, leczenie, profilaktyka

Przerost prostaty to choroba często występująca u mężczyzn w wieku dojrzałym. Problemy z prostatą dotyczą około połowy mężczyzn powyżej 50-go roku życia i ponad 70 procent panów, którzy ukończyli 60 lat. czytaj dalej »


Zobacz także

 

 

 

Anemia - niedokrwistość, Choroba wieńcowa, Hemoroidy, Menopauza, Nowotwór prostaty, Osteoporoza, Schizofrenia, WZW C / HCV, pokaż wszystkie

Skomentuj artykuł:

Komentarze mogą dodawać wyłącznie osoby zalogowane.
Jesteś niezalogowany: zaloguj się / zarejestruj się




Komentarze

  • 09:47:45, 19-01-2009 ciekawski

    Pani Joanno dziekuje za tak obszerny artykul na temat raka prostaty,powinien on zaineresowac tych co juz choruja i tych zdrowych aby w odpowiednim czasie rozpoczac leczenia.
  • 11:38:53, 19-01-2009 tadeusz50

    Uważam, że panowie w pewnym wieku powinni stanowczo odwiedzić urologa i zrobić odpowiednie badania. Profilaktyka nie boli a uratuje niejedno życie.
  • 13:21:45, 19-01-2009 Kazimierz

    Profilaktykę prostaty to ja już stosuję od przeszło roku. Badania urologa stwierdziły u mnie tylko powiększenie prostaty (typowe w tym wieku). Profilaktycznie biorę penester,1x dzień. Badania przechodzę okresowo, co pół roku +/_.
  • 21:18:44, 19-01-2009 Janczar

    Mam kolegę, który ciągle się bada i wkurza go to, że praktycznie jedyne badanie jakie mu robią urolodzy to badanie per rectum.
    Bardzo często robi też testy PSA.
    Jego obsesja wynika z tego, iż ojciec zmarł na raka prostaty.

    Norma wartości PSA w surowicy
    Zależy od wieku:
    do 50 r. życia 0,0 - 3,4 ng/ml
    do 60 r. życia 0,0 - 4,0 ng/ml
    do 70 r. życia 0,0 - 5,0 ng/ml
    powyżej 70 r. 0,0 - 6,0 ng/ml

    Regularne życie seksualne sprzyja ogólnej dobrej kondycji i prostacie też. Przerost gruczołu nie będzie postępował w tak szybkim tempie.
    W krajach, gdzie popularne jest jedzenie pestek dyni (Półwysep Bałkański), mężczyźni rzadko chorują na przerost gruczołu krokowego.

    Tu też można poczytać w tym temacie:
    http://www.poradnikzdrowie.pl/seks/p...y,1892_537.htm
    ... zobacz więcej
  • 23:31:01, 19-01-2009 Kazimierz

    Te badania "per rectum" miałem juź 2x, PSA robiłem także i miałem rok temu i miałem wtedy te 6 ng/ml ( 71lat), ale nic na ten wynik urolog nie powiedział i nie zlecił następnych badań.
    Wydaje mi się, że ta metoda "per "otwór" jest mimo wszystko najlepsza. Po badaniu, mam zalecenie przyjścia do badania za pół roku i wkrótce się znowu na takie badanie udam. Chodzi zdaje się o to, że prostata ze zmianami rakowatymi jest chropawa, nie jest gładka,co tylko palcem można wyczuć.Powiększenie prostaty, jakkolwiek upierdliwe, jest do zniesienia.
    Ja oddaję mocz, parcie na pęchęrz zmusza mnie do tego,4-5x w nocy, między 3-8 godz., w zależności od tego ile wypiję. W dzień, gdy wychodzę na spacer, lub gdzieś długo jestem u znajomych, w celu zabezpieczenia się przed popuszczaniem, używam wkładek zrobionych z pampersów dziecięcych,w celu obniżki kosztów własnych. Metoda skutetczna i tania. Po pocięciu na kawałki, mam wkładki na dłuższy czas. Wkładki wkładam w slipy.W dzień sikam normalnie, no może normalnie jak na swój wiek. Nie jest to upierdliwe.
    Jedzenie dynii to tradycyjny sposób i stosowane jedzenia dyni powinno się rozpoczynać w młodości, moim zdaniem. Wiele leków homeopatycznych na prostatę to wyciągi z dyni.
    ... zobacz więcej
  • 16:28:14, 20-01-2009 tadeusz50

    Kazimierzu a lekarz nie przepisał żadnych lekarstw? Czy też nie chcesz ich używać? Przecież jest szeroka gama leków poprawiających tą uciążliwość jaką jest wstawanie w nocy i podkładanie pampersów. Jestem pewien, że jest jeszcze "zapach" moczu ciągnący się za tobą.
  • 17:15:01, 20-01-2009 Kazimierz

    Cytat:
    tadeusz50
    Kazimierzu a lekarz nie przepisał żadnych lekarstw? Czy też nie chcesz ich używać? Przecież jest szeroka gama leków poprawiających tą uciążliwość jaką jest wstawanie w nocy i podkładanie pampersów. Jestem pewien, że jest jeszcze "zapach" moczu ciągnący się za tobą.
    Tadeuszu ! Biore tyle leków na inne moje problemy zdrowotne,że ten problem z moczem, to jest małe Miki. Kiedyś brałem lek na zmniejszenie tej dolegliwości nietrzymania moczu, ale ponieważ rezulat był żaden ,ograniczyłem ilość leków i hiorę tylko te na serce, ciśnienie, obniżenie cho;esterolu i dotlenienie mózgownicy. Wkłdke zmieniam, jak tylko wróce ze spaceru.
    ... zobacz więcej
  • 17:27:32, 20-01-2009 tadeusz50

    Kazimierzu Twój wybór, może lek żle dobrany. Pomimo, że jestem dość sporo młodszy od Ciebie, też wstawałem 3-5 razy w nocy. Odkąd zażywam "penester " raz dziennie po pewnym czasie dolegliwość ustąpiła i spokojnie przesypiam noc. Obecnie cena około 30zł. Od 1 lutego ma być całkowicie refundowany i kosztować około 3,6o zł.
  • 17:46:03, 20-01-2009 Kazimierz

    Cytat:
    tadeusz50
    Kazimierzu Twój wybór, może lek żle dobrany. Pomimo, że jestem dość sporo młodszy od Ciebie, też wstawałem 3-5 razy w nocy. Odkąd zażywam "penester " raz dziennie po pewnym czasie dolegliwość ustąpiła i spokojnie przesypiam noc. Obecnie cena około 30zł. Od 1 lutego ma być całkowicie refundowany i kosztować około 3,6o zł.

    Ja też stawiam na penester,który biore od roku,i na zmniejszenie problemu, a przede wszystkim uniknięcie "niebo-raczka".Nie wiedziałem, że penester będzie tańszy od 1.lutego. Dzięki za dobrą nowinę, ale i tak wydaje na leki pozostałe dużo. Mam zapas niektórych na 2mce.
    No, wiek ma tutaj kapitalne znaczenie. Pamiętaj, że jestem "połowicznie" tylko zdrowy. Lewica od 20lat jest sparaliżowana. Moja lewica.
    ... zobacz więcej

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników serwisu. Senior.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Komentarze niezgodne z prawem i Regulaminem serwisu będą usuwane.

Artykuły promowane

Najnowsze w dziale

Polecane na Facebooku

Najnowsze na forum

Warto zobaczyć