Strona główna Choroby Katalog chorób Rak jelita grubego

Rak jelita grubego - diagnoza, objawy, leczenie, profilaktyka

Rak jelita grubego jest trzecim najczęściej występującym nowotworem na świecie. Co roku diagnozuje się ponad milion nowych przypadków choroby. Dużej liczbie przypadków tego raka można byłoby zapobiec dzięki zdrowszemu stylowi życia. Wśród charakterystycznych czynników raka jelita grubego wymienia się głównie nadmiar alkoholu i czerwonego mięsa w diecie oraz otyłość W tym artykule znajdziesz następujące informacje i porady związane z tą chorobą:
  1. Informacje ogólne
  2. Przyczyny
  3. Czynniki ryzyka
  4. Objawy
  5. Diagnoza
  6. Leczenie
  7. Profilaktyka
Rak jelita grubego jest trzecim najczęściej występującym nowotworem na świecie. Co roku diagnozuje się ponad milion nowych przypadków choroby. Naczęstsze jej przyczyny są podobne do tych wywołujących inne rodzaje nowotworów, ale wśród charakterystycznych czynników nowotworu jelita grubego wymienia się głównie nadmiar alkoholu i czerwonego mięsa w diecie oraz otyłość. Z badań wynika, że dużej ilości przypadków tego raka można byłoby zapobiec dzięki zdrowszemu stylowi życia.

do góry ↑

Przyczyny raka jelita grubego

Często nie jest jasne, co stanowi przyczynę raka jelita grubego. Choroba rozwija się, gdy w zdrowych komórkach jelita grubego następują zaburzenia DNA. Zdrowe komórki rosną i dzielą się w sposób uporządkowany, kiedy zaś dochodzi do uszkodzeń DNA, mogą stać się nowotworowe, a ich dalszy podział prowadzi do rozwoju guzów. Wraz z postępowaniem tego procesu twory nowotworowe mogą powiększać się, a także atakować i zniszczyć zdrową pobliską tkankę, a dalej przemieszczać się do innych części ciała.

Z badań wynika, że określone dziedziczne mutacje genowe zwiększają ryzyko raka jelita grubego, ale odpowiadają one za niewielki procent przypadków nowotworu. Wymienia się tu głównie: (1) zespół Lyncha (dziedziczny rak jelita grubego niezwiązany z polipowatością, który atakuje najczęściej przed 50 rokiem życia oraz (2) rodzinną gruczolakowatą polipowatość charakteryzującą się rozwojem tysięcy polipów błony śluzowej jelita grubego i odbytnicy, ujawniającą się zwykle jeszcze przed czterdziestym rokiem życia.

Wśrod niedziedzicznych przyczyn raka jelita grubego najczęściej wymienia sie niewłaściwą dietę. Powszechny na Zachodzie Europy i w USA jadłospis obfituje w duże ilości produktów o znacznej zawartości tłuszczu i cukru oraz niewielkiej dawkach błonnika, co ma negatywny wpływ na mikroorganizmy żyjące w jelitach i sprzyja stanom zapalnym które zwiększają ryzyko raka.

do góry ↑

Czynniki ryzyka raka jelita grubego

Celiakia częściej występuje u osób z:

  • dziedziczne zaburzenia, takie jak choroba Lyncha czy rodzinna gruczolakowata polipowatość;
  • przebyte choroby jelit, takie jak choroba Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
  • polipy w jelicie grubym;
  • starszy wiek (choroba najczęściej rozwija sie u osób po pięćdziesiątce);
  • otyłość;
  • brak aktywności fizycznej;
  • dieta bogata w tłuszcz i uboga w błonnik;
  • cukrzyca;
  • palenie papierosów;
  • nadużywanie alkoholu;

    do góry ↑

    Objawy raka jelita grubego

    Wielu pacjentów nie doświadcza żadnych objawów choroby we wczesnych jej stadiach. Gdy symptomy stają się zauważalne, są to najczęściej:

    • utrzymujące się przez kilka tygodni zmiany w sposobie wypróżniania się, np. częstsze biegunki lub zaparcia;
    • krwawienie z odbytu lub krew w stolcu;
    • niewyjaśnione zmęczenie;
    • niewyjaśniona utrata na wadze;
    • utrzymujący sie ból lub skurcze żołądka

    do góry ↑

    Diagnozowanie raka jelita grubego

    Wśród badań umożliwiających diagnozę można wymienić następujące:

    Kolonoskopia. Polega ona na wprowadzeniu przez odbyt wziernika z kamerą i przesłaniu obrazu na zewnątrz. Kamera wychwytuje obrazy wnętrza jelita grubego, a narzędzie diagnostyczne może pobrać próbki tkanek w celu sprawdzenia, czy mają charakter nowotworowy.

    Kolonografia metodą tomografii komputerowej. Obejmuje wypełnienie jelita grubego powietrzem, co umożliwia umożliwia wirtualną endoskopię i uzyskanie obrazu wnętrza jelita za pomocą urządzenia, które działa jak tomograf.

    Wlew doodbytniczy z barytowym środkiem kontrastowym. Polega na podaniu środka kontrastowego do jelita grubego (przy odpowiednim ułożeniu pacjenta) i wykonaniu zdjęć na błonach rentgenowskich lub nośnikach cyfrowych.

    Badanie krwi pod kątem markera karcinoembrionalnego CEA. Jego znaczny wzrost jest charakterystyczny dla rozwoju raka jelita grubego, ale także takich nowotworów, jak rak wątroby, trzustki, oskrzeli, piersi i tarczycy.

    do góry ↑

    Leczenie raka jelita grubego

    Terapia jest zależna od stadium rozwoju choroby oraz jej specyfiki.

    Zabiegi

    W przypadku małych polipów możliwe jest ich usunięcie podczas kolonoskopii. Stosowana też bywa endoskopowa resekcja błony śluzowej - jak sama nazwa wskazuje polega na usunięciu zmienionej chorobowo błony śluzowej z odpowiednim marginesem zdrowej śluzówki.

    W przypadku polipów, których nie da się usunąć za pomocą wspomnianych wyżej zabiegów, stosuje się chirurgię laparoskopową. Operacja ta polega na wykonaniu niewielkich nacięć w ścianie brzucha, wprowadzeniu instrumentów z dołączonymi kamerami, które pozwlają na oglądanie wnętrza jelita na monitorze, a wreszcie wycięciu guzów.

    Jeżeli nowotwór jest bardziej zaawansowany, przeprowadza się częściową lub całkowitą kolektomię, to jest wycięcie jelita grubego. Częściowa kolektomia to usunięcie fragmentu jelita grubego z nowotworem wraz z marginesem zdrowej tkanki. Nierzadko możliwe jest późniejsze połączenie zdrowych części jelita i powrót pacjenta do wcześniejszego sposobu funkcjonowania.

    Kolektomia całkowita wiąże się z usunięciem znacznej części lub całego jelita i koniecznością wyprowadzenia końca pozostałego przewodu pokarmowego poprzez skórę, co nazywa się stomią.

    Chemioterapia

    Polega na stosowaniu bardzo silnych leków mających zniszczyć komórki nowotworowe. W przypadku raka jelita grubego jest zwykle podawana po zabiegu chirurgicznym, jeśli nowotwór rozprzestrzenił się na węzły chłonne. Przed zabiegiem stosuje się ją w celu zmniejszenia guzów nowotworowych. Ze względu na bardzo silne środki, chemioterapia zwykle powoduje uciążliwe skutki uboczne.

    Radioterapia

    W radioterapii wykorzystuje się promieniowanie jonizujące do zabijania komórek nowotworowych lub powstrzymania ich wzrostu. Chociaż leczeniu poddany jest obszar zmian nowotworowych, w wyniku radioterapii zniszczeniu ulegają także zdrowe komórki i chory może doświadczać skutków ubocznych takiego postępowania, choć nie są one tak silne jak w przypadku chemioterapii.

    Leczenie ukierunkowane

    Terapia ta obejmuje podawanie leków, które oddziałują na uszkodzenia czy nieprawidłowości umożliwiające wzrost komórek nowotworowych. Najpowszchniejsze farmaceutyki to: bewacyzumab, cetuksymab, panitumumab, regorafenib.

    do góry ↑

    Profilaktyka raka jelita grubego

    Dzialania profilaktyczne obejmują osłabianie czynników sprzyjających zachorowaniu, należą więc do nich:

    • stosowanie diety bogatej w warzywa, owoce oraz produkty pełnoziarniste
    • regularne ćwiczenia
    • ograniczenie alkoholu
    • niepalenie papierosów
    • utrzymywanie zdrowej wagi

    do góry ↑

    Rak jelita grubego a dieta


    Katalog chorób

    pokaż wszystkie

    Osteoporoza, Anemia - niedokrwistość, Choroba Alzheimera