Strona główna Choroby Katalog chorób Andropauza

Andropauza - diagnoza, objawy, leczenie, profilaktyka

Andropauza to okres w życiu mężczyzny związany z wygasaniem hormonalnej czynności jąder. W chwili osiągnięcia wieku 40 - 55 lat, mężczyźni doświadczają zjawiska podobnego do kobiecej menopauzy, jednak mniej gwałtownego i znacznie bardziej rozciągniętego w czasie. U wielu mężczyzn czynność funkcjonalna i hormonalna jąder jest zachowana do późnej starości W tym artykule znajdziesz następujące informacje i porady związane z tą chorobą:
  1. Informacje ogólne
  2. Przyczyny
  3. Objawy
  4. Diagnoza
  5. Leczenie
  6. Profilaktyka

Andropauza w sensie ścisłym nie jest chorobą. Nie jest też dokładnym męskim odpowiednikiem kobiecej menopauzy, mimo często bywa tak w mediach przedstawiana i za taką uchodzi w powszechnym mniemaniu, choć pomiędzy andropauzą i menopauzą występują pewne analogie. Andropauza jest wynikiem starzenia się organizmu mężczyzny a wynika wprost ze zmniejszenia podaży męskich hormonów płciowych, czyli androgenów, głównie testosteronu. Jest okresem w życiu mężczyzny w którym zaczynają już pojawiać się zmiany związane ze starzeniem się. W przeciwieństwie jednak do kobiecej menopauzy w przypadku mężczyzn mamy do czynienia z trwającym nawet wiele dekad obniżaniem się poziomu androgenów, a nie stosunkowo krótkim - jak w przypadku menopauzy - nieodwracalnym zatrzymaniem funkcji hormonalnych i reprodukcyjnych.

do góry ↑

Przyczyny andropauzy

Andropauza nie jest chorobą, więc w ścisłym rozumieniu nie ma przyczyn. Jest jednak naturalnym etapem w starzeniu się organizmy mężczyzny, więc można przyjąć, że przyczyną jest andropauzy czas, a w szczególności jego upływ (a zespół procesów związanych ze starzeniem się). "Mierzalną" przyczyną andropauzy jest spadek poziomu hormonów męskich, w tym najistotniejszego, czyli testosteronu. Poziom tego hormonu zaczyna spadać już około 30 roku życia mężczyzny, zmniejszając się o około 10 procent w ciągu dekady. To właśnie poziom tego hormonu ma bardzo poważny wpływ na życie mężczyzny - i to zarówno w ujęciu biochemicznym, jak i fizycznym czy psychicznym.

Testosteron jest hormonem produkowanym przez jądra oraz w niewielkim stopniu przez nadnercza, a u kobiet przez jajniki i łożysko. Hormon ten spełnia wiele bardzo ważnych funkcji - wpływa na kształtowanie się cech płciowych, na proces tworzenia się spermy, na wtórne cechy płciowe, na poziom libido, na zachowania seksualne (odgrywa ważną rolę przy powstawaniu erekcji), ma też wpływ na syntezę białek w organizmie. Testosteron ma również znaczny wpływ na sferę emocjonalną mężczyzn, kształtuje bowiem takie męskie modele zachowań jak pewność siebie, odwaga, zdecydowanie, skłonność do ryzyka czy agresja. Testosteron wpływa również na procesy metaboliczne.

do góry ↑

Objawy andropauzy

Ponieważ wszelkie - nawet bardzo niewielkie - zmiany hormonalne przekładają się bardzo poważnie na inne funkcje organizmu (taka jest bowiem specyfika regulacji hormonalnej), to obniżanie się u starzejących mężczyzn poziomu androgenów niesie również zmiany dotyczące funkcjonowania całego organizmu. Zmiany zachodzące w ciele mężczyzny są stopniowe, na ogół bardzo powolne i wiążą się na ogół z takimi symptomami jak zmiany nastroju, zmęczenie, utrata energii, zmniejszenie pędu seksualnego oraz fizycznej aktywności.

Poziom testosteronu jest u zdrowych mężczyzn mocno zróżnicowany już w trakcie pełnej aktywności życiowej, więc zmiany tego poziomu mogą skutkować dość róznymi objawami. Ponieważ rózny jest "poziom wyjściowy", więc i objawy obniżania się mogą być poważnie zróżnicowane. Można jednak wyodrębnić zespół zmiani objawów występujących na tyle często u niemal wszystkich starzejących się mężczyzn, że są one "wspólnym mianownikiem" andropauzy.

Wśród głównych objawów wymienia się:

  • obniżanie się popędu seksualnego (ale rzadko do zaniku)
  • problemy z erekcją
  • zaburzenia snu
  • ogólne osłabienie organizmu
  • zmniejszanie się masy mięśniowej
  • przyrost tkanki tłuszczowej (głównie okolice lędźwiowe, brzuch, ramiona)
  • obniżenie siły mięśni
  • zmiany emocjonalne (drażliwość)
  • zmiany psychologiczne (lęki, pogorszenie pamięci i koncentracji)
  • osteoporoza
  • bóle pleców, kręgosłupa

do góry ↑

Diagnoza

Ponieważ andropauza nie jest w ścisłym rozumieniu chorobą, a jedynie naturalnym w życiu każdego mężczyzny etapem, to trudno mówić o jej jednoznacznym i powszechnym diagnozowaniu. Sytuacji nie poprawia niechęć panów do pogodzenia się ze starzeniem się i przyznaniem do różnych przypadłości związanych z wiekiem i andropauzą.

Podstawowym środkiem diagnostycznym jest dokładny wywiad lekarski oraz badanie ogólne. Ponieważ poziom testosteronu nie jest jedynym i rozstrzygającym wyznacznikiem andropauzy, jego badanie nie jest elementem podstawowej diagnostyki. Ważne by wiedzieć, że andropauza może dawać różne objawy i tylko lekarz, najlepiej doświadczony specjalista, może ją określić. Ponieważ niektóre choroby wieku dojrzałego mogą dawać objawy zbliżone do naturalnej andropauzy, nie warto kierować się fałszywą dumą, i w przypadku pojawienia się niepokojących symptomów udać się do lekarza.

Sytuacja ta jednak ulega zmianie. Nowe metody badania krwi są już ogólnodostępne a poza tym naukowcy wykazują coraz większe zainteresowanie "męskim klimakterium" i zmianami zachodzącymi w organizmie.

do góry ↑

Leczenie andropauzy

W przypadku cięższego przebiegu andropauzy (najczęściej przy szybkim spadku podaży hormonów) niezbędne jest podjęcie leczenia. jedną z metod leczenia andropauzy jest terapia hormonalna. Polega ona na podawaniu testosteronu. Pierwsze efekty można zaobserwować już po kilku tygodniach (3 - 6) leczenia. Mężczyźni którym podawano testosteron sygnalizowali poprawę nastroju, większą pewność i zdecydowanie, przypływ libido i energii.

Podawanie testosteronu pozwala ograniczyć niemal wszystkie czynniki wymieniane jako objawy andropauzy.

Terapii hormonalnej nie można jednak zawsze stosować, występują bowiem przeciwskazania co do tej metody leczenia. Wśród przeciwskazań wymienia się między innym i choroby wątroby, serca i układu krążenia, nerek, zmiany w prostacie (powiększenie, guzy). Podawanie testosteronu nie również wskazane cukrzykom. Bezwzględnym przeciwskazaniem do terapii hormonalnej jest jakiekolwiek stadium raka prostaty - podawanie testosteronu może przyspieszyć rozwój tej choroby. Przeciwskazaniem do terapii hormonalnej może być również alergia na sterydy anaboliczne oraz stosowanie niektórych leków.

do góry ↑

Profilaktyka w przypadku choroby

Ścisła profilaktyka andropauzy nie jest możliwa, nie jest bowiem możliwe wstrzymanie naturalnego dla każdego człowieka procesu starzenia się. Można jednak istotnie łagodzić niektóre przykre dolegliwości związane z andropauzą oraz nieco przesunąć w czasie wystąpienie mocniejszych symptomów andropauzy.

Najbardziej oczywistą metodą profilaktyki jest prowadzenie zdrowego, aktywnego trybu życia - czyli właściwa, urozmaicona dieta, dużo ruchu fizycznego, unikanie używek. Intensywna aktywność fizyczna pozwala na znaczne opóźnienie pojawienia się andropauzy. Nie bez znaczenia jest również higiena psychiczna - funkcjonowanie w przyjaznym środowisku, unikanie niepotrzebnych stresów, poczucie spełnienia zawodowego i rodzinnego.

do góry ↑

Andropauza a dieta


Katalog chorób

pokaż wszystkie

Osteoporoza, Anemia - niedokrwistość, Choroba Alzheimera