Czerniak to złośliwy nowotwór skóry. Choroba rozwija się zwykle w obszarze znamion barwnikowych nazywanych potocznie pieprzykami. Wykryty we wczesnej fazie nowotwór może być całkowicie uleczalny, jednakże pacjenci nierzadko szukają pomocy lekarskiej wówczas, gdy zmiany nowotworowe są zaawansowane. Z tego powodu liczba ludzi umierających na czerniaka pozostaje relatywnie wysoka zarówno w Polsce, jak i innych europejskich krajach. Polska należy do krajów o średniej zachorowalności na czerniaka. Rocznie rejestruje się ponad 1500 zachorowań na tę chorobę i ponad 800 zgonów z jego powodu. Szczyt zapadalności przypada na 4-5 dekadę życia.
Wśród najpowszechniejszych czynników ryzyka czerniaka wymienia się:
W ponad 90 proc. przypadków nowotwór ten rozwija się na skórze. Najczęściej w czerniaka przekształcają się znamiona barwnikowe, choć może on powstać na obszarze zdrowej skóry. Poza tym może być zlokalizowany w innych miejscach występowania komórek barwnikowych, w tym: wewnątrz gałki ocznej, na błonie śluzowej narządów płciowych, w jamie ustnej, krtani, przełyku, żołądku, jelitach i odbycie.
Czerniak rozwija się z melanocytów, tj. komórek barwnikowych wytwarzających melaninę. Stanowi jedną z najbardziej złośliwych form nowotworów, ponieważ odznacza się dużą tendencją do wczesnych przerzutów i znaczną opornością na leczenie.
Pierwszymi objawami czerniaka często są zmiany w obrębie istniejącego znamienia oraz rozwój nowych narośli na skórze lub nietypowo wyglądających plam pigmentowych.
Standardowe znamiona czy pieprzyki mają zazwyczaj jednolity kolor i są wyraźnie oddzielone od skóry. Cechują się owalnym, bądź okrągłym kształtem, a ich wielkość nie przekracza zwykle 6 mm. Wszelkie zmiany w barwie, kształcie, czy wielkości pieprzyków powinny stanowić motywację do umówienia się na wizytę lekarską.
Poza wspomnianymi symptomami czerniaka może być również swędzenie narośli, barwnikowe zmiany rozprzestrzeniające się na skórze, krwawienie ze znamion lub sączenie się nich płynu surowiczego.W celu identyfikacji niepokojących zmian w obrębie znamion, poleca się regułę ABCD, co oznacza, że należy zwrócić uwagę na:
Do objawów budzących niepokój należą zmiany zachodzące w już istniejących znamionach: powiększenie się znamienia, zmiana jego kształtu, granic, zabarwienia, świąd, pieczenie w obrębie zmiany. Każda zmiana zachodząca w znamieniu barwnikowym powinna być oceniona przez lekarza. Można wykonać badanie za pomocą diaskopu, natomiast podstawę rozpoznania stanowi badanie histopatologiczne. Znamion barwnikowych nie wolno usuwać metodą krioterapii czy laserem, ponieważ nie można potem wykonać badania histopatologicznego usuniętej zmiany.
Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo rozwoju czerniaka, należy:
Poziom hormonów mierzony w badaniach krwi jest ważnym wskaźnikiem tego, czy kobiety po menopauzie, które są najbardziej narażone na ryzyko zachorowania na raka piersi, zyskają korzyści ze stosowania inhibitorów aromatazy, takich jak anastrozol. więcej »
Problemy poznawcze po wygranej z rakiem – winowajcą może być stan zapalny
Czerniak – powszechniejszy u mieszkających nad morzem, bogatszych i u mężczyzn
Doskonałe danie nie tylko dla miłośników szpinaku. Delikatny aromat czosnku, kremowa konsystencja i grecki akcent w postaci fety - a wszystko to bez tłuszczu, mąki czy śmietany. więcej »
Danie pięknie wygląda, dzięki cytrynowemu aromatowi jest wykwintne w smaku, a przy tym zadowoli także osoby na licznych dietach. Idealne na "niedzielny" obiad. więcej »