Strona główna Choroby Katalog chorób Nerwica / Nerwice

Nerwica / Nerwice - diagnoza, objawy, leczenie, profilaktyka

Nerwica (neuroza) to zespół zaburzeń psychicznych ujawniających się poprzez różnorodne symptomy. Nerwice stanowią zespoły dysfunkcji narządów, psychogennych zaburzeń emocjonalnych, nieprawidłowości procesów psychicznych oraz patologicznych zachowań, które pojawiają się w tym samym czasie i są ze sobą powiązane. W tym artykule znajdziesz następujące informacje i porady związane z tą chorobą:
  1. Informacje ogólne
  2. Typy nerwicy
  3. Przyczyny
  4. Objawy
  5. Leczenie

Nerwica , inaczej neuroza, to zespół zaburzeń psychicznych ujawniających się poprzez różnorodne symptomy. Neurozy nie są jednolite i obejmują zaburzenia o rozmaitym podłożu i objawach. Odróżnia się je od zaburzeń psychotycznych, ponieważ przy tych ostatnich pacjenci nie są świadomi doświadczanej dolegliwości. Nerwice natomiast, chociaż znacznie obniżają jakość życia, są dostrzegane przez pacjentów i rozumiane jako odstępstwa od normy.

do góry ↑

Do najogólniejszego tradycyjnego podziału choroby należą:

  • nerwica lękowa; choroba psychiczna objawiająca się odczuwaniem nadmiernego niepokoju i ciągłym zamartwianiem się, a także atakami paniki oraz symptomami fizycznymi, takimi jak: drżenie, bóle w klatce piersiowej, pocenie się, nudności;
  • nerwica depresyjna; charakteryzuje się głębokim uczuciem smutku i rozpaczy, a także brakiem zainteresowania rzeczami, które kiedyś były postrzegane jako przyjemne;
  • nerwica obsesyjno-kompulsyjna; uporczywy i dokuczliwy nawrót natrętnych myśli lub obrazów (obsesje) oraz powtarzalne zachowania lub czynności psychiczne (kompulsje);
  • zaburzenia somatyzacyjne; cechują się obecnością prawdziwych i znaczących objawów fizycznych, które nie mogą być wyjaśnione przez stan chorobowy, ale stanowią przejaw lęku lub innego cierpienia psychicznego;
  • stres pourazowy; głęboki stres i niepełnosprawność funkcjonalna spowodowana uczestnictwem w jakimś traumatycznym wydarzeniu, takim jak wojna lub inne sytuacje, z którymi związana jest śmierć lub poważne obrażenia;
  • nerwica kompensacyjna; w istocie nie jest neurozą, ale formą zamierzonego symulowania objawów czy niewydolności fizycznych lub psychicznych dla jakiejś korzyści (emocjonalnej, materialnej, etc.)

Szacuje się, że na nerwicę cierpi 20-30 proc. populacji. Relatywnie rzadko jednak pacjenci wymagają leczenia psychiatrycznego.

W Polsce z neurozami zmaga się 20-25 proc. ludzi. Znaczna większość nie udaje się po profesjonalną pomoc, ale też duży odsetek chorych wykazuje samodzielność życiową.

do góry ↑

Przyczyny nerwicy

W latach dziewięćdziesiątych odkryto gen i jego odpowiednie allele (warianty genu), które są związane z neurozami. Zidentyfikowany gen i pary jego alleli pomagają kontrolować ilość serotoniny (neroprzekaźnika ośrodkowego układu nerwowego) uwalnianej w organizmie poprzez wytwarzanie białka znanego jako transporter. Białko to pomaga przenosić serotoninę w całej przestrzeni synaptycznej w celu stymulacji komórek nerwowych, a także pomaga komórkom we wchłanianiu serotoniny.

Okazało się, że określona wersja wspomnianego genu produkuje zbyt mało lub zbyt dużo białka transportera. Jego nieodpowiednia ilość skutkuje miejscowo znaczną ilością serotoniny i nadmierną stymulacją komórek nerwowych, co przekłada się na objawy neurozy.

Czynniki genetyczne jednak nie wyjaśniają w pełni rozwoju neuron; mają nań wpływ także aspekty społeczne, rodzinne i środowiskowe. Wśród nich wymienia się zjawiska patologiczne, takie jak brak opieki rodzicielskiej, traumatyczne wydarzenia, nieodreagowane urazy, konflikty wewnętrzne, odczuwanie silnej presji, etc.

Stresujące wydarzenia, np. egzaminy, publiczne wystąpienia, nieprzewidziane sytuacje mogą skutkować reakcjami nerwicowymi, zwykle jednakże szybko ustępują i nie wiążą się z koniecznością podejmowania leczenia.

do góry ↑

Objawy nerwicy

Objawy nerwic tradycyjnie dzieli się na trzy grupy. Pierwsza obejmuje symptomy somatyczne, do których należą m. in.:

  • bóle i zawroty głowy
  • bóle żołądka
  • kołatanie serca
  • bóle kręgosłupa
  • drżenie rąk i nóg
  • zaburzenia wzroku i słuchu
  • nadwrażliwość na bodźce
  • porażenia narządów ruchu
  • nadmierne pocenie się
  • fale gorąca
  • zaburzenia równowagi
  • napady drgawkowe
  • zaburzenia seksualne (np. zaburzenia erekcji)
  • zaburzenia snu

Druga grupa objawów dotyczy zdolności poznawczych, obserwuje się tu:

  • problemy z koncentracją uwagi
  • natręctwa ruchowe
  • osłabienie pamięci
  • myślenie natrętne

Na trzecią grupę składają się symptomy emocjonalne:

  • lęki
  • apatia
  • stany podwyższonego napięcia
  • poirytowanie
  • emocjonalne rozchwianie
  • przygnębienie
  • wyczerpanie
  • ciągłe poczucie znużenia
  • brak motywacji

do góry ↑

Leczenie nerwicy

Nerwice leczy się objawowo głównie przy pomocy leków oraz przyczynowo, tj. identyfikując i pozbywając się przyczyn neuroz. W przypadku, gdy przyczyny objawów mają miejsce sporadycznie, polecane są działania niespecyficzne. Jednakże, gdy symptomy utrzymują się dłużej, rekomenduje się psychoterapię.

W ramach terapii farmakologicznej stosuje się środki uspakajające, łagodzące napięcie, lub antydepresanty. Leki zmniejszają symptomy nerwicowe ujawniające się w trudnych sytuacjach życiowych, a także wspomagają działanie psychoterapeutyczne. Farmaceutyki relatywnie szybko łagodzą osłabiające jakość życia objawy, jednakże długotrwałe ich zażywanie może prowadzić do uzależnienia.

Najskuteczniejszą metodą leczenia nerwic jest psychoterapia. Jej celem jest rozpoznanie przyczyn zachowań nerwicowych oraz wypracowanie takich form funkcjonowania, które pozwolą na życie bez dokuczliwych objawów. Celem działań psychoterapeutycznych jest przyswojenie przez pacjentów nowych wzorców reagowania i uwolnienia od zaburzeń percepcji. Rozumienie przyczyn rozwoju nerwic pozwala na modyfikację stosunku do własnych doświadczeń i umożliwia rewizję przekonań chorego co do samego siebie.

Do głównych form psychoterapii należą: psychoterapia indywidualna, grupowa, rodzinna i terapia kompleksowa (na którą składają się elementy poszczególnych rodzajów terapii).

Działania niespecyficzne rekomendowane są w przypadku doświadczania objawów nerwicowych w trudnych, ale sporadycznie występujących sytuacjach życiowych. Obejmują one zastosowanie technik relaksacyjnych, uzyskanie wsparcia społecznego, umożliwienie rozmowy na temat problemów, zyskanie nadziei na wzmocnienie poczucia bezpieczeństwa, etc.

Terapeutycznym postępowaniem komplementarnym jest stosowanie substancji ziołowych. Wśród specyfików kojących nerwy jest np. kozłek lekarski wykazujący działanie uspokajające, a także podnoszące koncentrację i sprawność umysłową. Poza tym rekomendowane są szyszki chmielu, które zmniejszają objawy zaburzeń nerwowych, łagodzą stany zintensyfikowanej drażliwości i ułatwiają zasypianie. Co więcej, można zastosować wyciąg z ziela męczennicy cielistej - specyfik również daje efekt uspokajający i ułatwiający zasypianie. Wreszcie pomocny może być również liść melisy, który zmniejsza dolegliwości żołądka i narządów trawiennych wywołane stresem.

do góry ↑

Nerwica / Nerwice a dieta


Katalog chorób

pokaż wszystkie

Osteoporoza, Anemia - niedokrwistość, Choroba Alzheimera