Nerwica , inaczej neuroza, to zespół zaburzeń psychicznych ujawniających się poprzez różnorodne symptomy. Neurozy nie są jednolite i obejmują zaburzenia o rozmaitym podłożu i objawach. Odróżnia się je od zaburzeń psychotycznych, ponieważ przy tych ostatnich pacjenci nie są świadomi doświadczanej dolegliwości. Nerwice natomiast, chociaż znacznie obniżają jakość życia, są dostrzegane przez pacjentów i rozumiane jako odstępstwa od normy.
Do najogólniejszego tradycyjnego podziału choroby należą:
Szacuje się, że na nerwicę cierpi 20-30 proc. populacji. Relatywnie rzadko jednak pacjenci wymagają leczenia psychiatrycznego.
W Polsce z neurozami zmaga się 20-25 proc. ludzi. Znaczna większość nie udaje się po profesjonalną pomoc, ale też duży odsetek chorych wykazuje samodzielność życiową.
W latach dziewięćdziesiątych odkryto gen i jego odpowiednie allele (warianty genu), które są związane z neurozami. Zidentyfikowany gen i pary jego alleli pomagają kontrolować ilość serotoniny (neroprzekaźnika ośrodkowego układu nerwowego) uwalnianej w organizmie poprzez wytwarzanie białka znanego jako transporter. Białko to pomaga przenosić serotoninę w całej przestrzeni synaptycznej w celu stymulacji komórek nerwowych, a także pomaga komórkom we wchłanianiu serotoniny.
Okazało się, że określona wersja wspomnianego genu produkuje zbyt mało lub zbyt dużo białka transportera. Jego nieodpowiednia ilość skutkuje miejscowo znaczną ilością serotoniny i nadmierną stymulacją komórek nerwowych, co przekłada się na objawy neurozy.
Czynniki genetyczne jednak nie wyjaśniają w pełni rozwoju neuron; mają nań wpływ także aspekty społeczne, rodzinne i środowiskowe. Wśród nich wymienia się zjawiska patologiczne, takie jak brak opieki rodzicielskiej, traumatyczne wydarzenia, nieodreagowane urazy, konflikty wewnętrzne, odczuwanie silnej presji, etc.
Stresujące wydarzenia, np. egzaminy, publiczne wystąpienia, nieprzewidziane sytuacje mogą skutkować reakcjami nerwicowymi, zwykle jednakże szybko ustępują i nie wiążą się z koniecznością podejmowania leczenia.Objawy nerwic tradycyjnie dzieli się na trzy grupy. Pierwsza obejmuje symptomy somatyczne, do których należą m. in.:
Druga grupa objawów dotyczy zdolności poznawczych, obserwuje się tu:
Na trzecią grupę składają się symptomy emocjonalne:
Nerwice leczy się objawowo głównie przy pomocy leków oraz przyczynowo, tj. identyfikując i pozbywając się przyczyn neuroz. W przypadku, gdy przyczyny objawów mają miejsce sporadycznie, polecane są działania niespecyficzne. Jednakże, gdy symptomy utrzymują się dłużej, rekomenduje się psychoterapię.
W ramach terapii farmakologicznej stosuje się środki uspakajające, łagodzące napięcie, lub antydepresanty. Leki zmniejszają symptomy nerwicowe ujawniające się w trudnych sytuacjach życiowych, a także wspomagają działanie psychoterapeutyczne. Farmaceutyki relatywnie szybko łagodzą osłabiające jakość życia objawy, jednakże długotrwałe ich zażywanie może prowadzić do uzależnienia.
Najskuteczniejszą metodą leczenia nerwic jest psychoterapia. Jej celem jest rozpoznanie przyczyn zachowań nerwicowych oraz wypracowanie takich form funkcjonowania, które pozwolą na życie bez dokuczliwych objawów. Celem działań psychoterapeutycznych jest przyswojenie przez pacjentów nowych wzorców reagowania i uwolnienia od zaburzeń percepcji. Rozumienie przyczyn rozwoju nerwic pozwala na modyfikację stosunku do własnych doświadczeń i umożliwia rewizję przekonań chorego co do samego siebie.
Do głównych form psychoterapii należą: psychoterapia indywidualna, grupowa, rodzinna i terapia kompleksowa (na którą składają się elementy poszczególnych rodzajów terapii).
Działania niespecyficzne rekomendowane są w przypadku doświadczania objawów nerwicowych w trudnych, ale sporadycznie występujących sytuacjach życiowych. Obejmują one zastosowanie technik relaksacyjnych, uzyskanie wsparcia społecznego, umożliwienie rozmowy na temat problemów, zyskanie nadziei na wzmocnienie poczucia bezpieczeństwa, etc.Terapeutycznym postępowaniem komplementarnym jest stosowanie substancji ziołowych. Wśród specyfików kojących nerwy jest np. kozłek lekarski wykazujący działanie uspokajające, a także podnoszące koncentrację i sprawność umysłową. Poza tym rekomendowane są szyszki chmielu, które zmniejszają objawy zaburzeń nerwowych, łagodzą stany zintensyfikowanej drażliwości i ułatwiają zasypianie. Co więcej, można zastosować wyciąg z ziela męczennicy cielistej - specyfik również daje efekt uspokajający i ułatwiający zasypianie. Wreszcie pomocny może być również liść melisy, który zmniejsza dolegliwości żołądka i narządów trawiennych wywołane stresem.
Migrena to często nierozpoznana i nieleczona choroba, a nawet jeśli się ją leczy, znalezienie strategii zapobiegania atakom może być trudne. Teraz poszukano sposobów dokładniejszego przewidywania wystąpienia ataków migreny poprzez wykorzystanie aplikacji mobilnych do monitorowania snu, poziomu energii, emocji i stresu. więcej »
Leki na zaburzenia erekcji mogą zmniejszyć ryzyko choroby Alzheimera
Anoreksja ma związek z rytmem dobowym – częściej dotyczy „rannych ptaszków”
Dojrzałe w słońcu pomidory, wyrazisty czosnek, zielona kolendra i aromatyczny sok z limonki wspaniale komponują się z ostrymi przyprawami, tworząc prawdziwie gorącą mieszankę meksykańskich smaków. więcej »
Danie pięknie wygląda, dzięki cytrynowemu aromatowi jest wykwintne w smaku, a przy tym zadowoli także osoby na licznych dietach. Idealne na "niedzielny" obiad. więcej »