Strona główna Choroby Katalog chorób WZW C / HCV - wirusowe zapalenie wątroby typu C

WZW C / HCV - wirusowe zapalenie wątroby typu C - diagnoza, objawy, leczenie, profilaktyka

Zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV) jest dzisiaj niekwestionowanym i bodaj najważniejszym problemem zdrowia publicznego. Statystyki są alarmujące: wykrywalność zakażeń HCV jest bardzo niska - według danych PZH do tej pory zdiagnozowano jedynie około 49,5 tysięcy przypadków, co oznacza, że w Polsce około 700 000 osób nie jest świadomych zagrożenia. W tym artykule znajdziesz następujące informacje i porady związane z tą chorobą:
  1. Informacje ogólne
  2. Objawy
  3. Leczenie
  4. Czynniki ryzyka
  5. Podsumowanie

Zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV) jest dzisiaj niekwestionowanym i bodaj najważniejszym problemem zdrowia publicznego. Na takie stanowisko składa się szereg przy-czyn, wśród których te najbardziej istotne to: liczba potwierdzonych zakażeń w Polsce i na świecie, liczba rozpoznanych przewlekłych zapaleń wątroby spowodowanych infekcją HCV, wzrost zachorowań na raka wątrobowokomórkowego będącego skutkiem nieleczonej choroby HCV oraz liczba chorych zakwalifikowanych do leczenia przeszczepowego z powodu zejściowej choroby wątroby.

Według szacunkowych danych Światowej Organizacji Zdrowia liczba ludzi zakażonych tym wirusem na świecie waha się od 170 do 300 milionów, natomiast w Polsce - wg danych Polskiej grupy Ekspertów HCV - szacunkowa liczba zakażonych może wynosić nawet 730 000 osób. Statystyki są alarmujące: wykrywalność zakażeń HCV jest bardzo niska - według danych PZH do tej pory zdiagnozowano jedynie około 49,5 tysięcy przypadków, co oznacza, że w Polsce około 700 000 osób nie jest świadomych zagrożenia.

do góry ↑

Objawy zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV)

Utajony przebieg zakażenia w początkowym okresie wiąże się niestety z charakterystycznym dla zakażeń HCV wysokim ryzykiem przejścia w postać przewlekłą. Dochodzi do tego u blisko 85% pierwotnie zakażonych HCV. Przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu C jest procesem o skrytym przebiegu, który w pierwszych latach od zakażenia zwykle przebiega bezobjawowo. Ob-jawy jeżeli nawet wystąpią to są nieswoiste i mogą być wiązane z innymi chorobami, co niestety często ma miejsce, zwłaszcza gdy lekarz podstawowej opieki zdrowotnej nie wykona oznaczenia aktywności aminotransferaz.

Do najczęstszych objawów (ujawniających się średnio u 20% chorych) w tej fazie choroby można zaliczyć: zmęczenie, rzadziej pogorszenie łaknienia, dyskomfort odczuwany w jamie brzusznej, nudności, zażółcenie powłok skórnych i ogólne osłabienie. W tym okresie rozpoznanie przewlekłego zapalenia wątroby typu C stwarza również duże trudności i zwykle dochodzi do niego przypadkowo, np. w czasie badań krwiodawców, ewentualnie badań laboratoryjnych wykonywanych z innej przyczyny.

Bardziej charakterystyczne objawy pojawiają się po wielu latach w zaawansowanym stadium choroby i wiążą się z rozwojem marskości wątroby. Wówczas obserwujemy już włóknienie wątrobowe, które jest niestety w dużej mierze procesem nieodwracalnym. Wykazano niemal liniową progresję włóknienia w przebiegu zakażenia HCV. Czas postępu włóknienia prowadzącego do marskości, wykazuje wyraźny związek z wiekiem w chwili zakażenia. U osób, które zakażeniu uległy przed 21. rokiem życia prawdopodobieństwo rozwoju marskości w ciągu 40 lat wynosi około 25%, natomiast u osób zakażonych po 50. roku życia wynosi blisko 100% już po 15 latach trwania zakażenia. Problem z ustaleniem rokowania polega jednak zwykle na niemożności stwierdzenia momentu zakażenia. Rozwój włóknienia wątrobowego jest szybszy u mężczyzn i osób spożywających alkohol.

do góry ↑

Leczenie zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV)

U 15-25% pacjentów dochodzi do samoistnej eliminacji wirusa w ciągu pierwszych kilku miesięcy po zakażeniu. U pozostałych osób zakażonych dochodzi do rozwoju przewlekłego zapalenia wątroby. Po 20-30 latach u co najmniej 20-30% chorych z przewlekłym zapaleniem wątroby do-chodzi do rozwoju marskości wątroby, a wiadomo, że każda postać marskości, niezależnie od jej etiologii, grozi rozwojem raka wątrobowo-komórkowego. Dlatego też wirus zapalenia wątroby typu C został zaliczony do karcynogenów klasy I.

W przypadku zakażenia wirusem HCV obserwowany jest długi okres tzw. okna serologicznego. Jest to czas jaki musi minąć między zakażeniem a wystąpieniem dodatnich wyników testów serologicznych. Okres ten może trwać kilka miesięcy a często pół roku. Przeciwciała, które wytwarzane są w organizmie zakażonego mogą być wykrywane przy pomocy testu przesiewowego (koszt takiego badania wynosi ok. 30 zł), jednak pozytywny wynik testu oznacza jedynie wykrycie przeciwciał anty-HCV i nie może być wyłączną podstawą rozpoznania zakażenia. Pacjent, u którego test anty-HCV jest dodatni, musi być koniecznie skierowany do poradni chorób wątroby na dodatkowe badania. Testem potwierdzającym jest wykrycie materiału genetycznego wirusa w surowicy krwi.

Standardowym leczeniem przewlekłych zapaleń wątroby jest obecnie terapia skojarzona z zastosowaniem pegylowanego interferonu alfa i rybawiryny. Średnia skuteczność w/w terapii oceniana jest na ok. 50%. Skuteczność terapii zależy od genotypu wirusa. Gorzej odpowiadają na terapię pacjenci zakażeni genotypem 1 wirusa HCV, który jest najczęściej spotykanym w populacji genotypem. W przypadku pacjentów poniżej 18. roku życia, przeciwwskazań, działań niepożądanych lub nieskuteczności terapii, możliwe jest stosowanie innych interferonów w połączeniu z rybawiryną lub monoterapia wybranym preparatem interferonu. Do leczenia przewlekłych zapaleń wątroby kwalifikuje się również dzieci powyżej 3. roku życia. Bardzo istotną rolę w trakcie trudnej i długiej terapii interferonami odgrywa wsparcie psychologiczne połączone z motywacją do tego, aby pacjent wytrwał w terapii do jej zakończenia. Zachęcanie pacjenta do przestrzegania reżimu zaleceń terapeutycznych (pełne dawki leków we właściwych porach) może znacznie poprawić skuteczność terapii. Skuteczne leczenie ma bardzo duże znaczenie epidemiologiczne, ponieważ dzięki niemu zmniejsza się w populacji liczba potencjalnych źródeł zakażenia.

do góry ↑

Czynniki ryzyka

Badania w kierunku zakażenia HCV, pomimo nie występowania żadnych objawów choroby, po-winny być wykonane u:

  • osób, które miały przetaczaną krew przed 1992 rokiem - nie badano wówczas krwiodawców w kierunku zakażenia HCV
  • narkomanów; nawet jeżeli tylko raz przyjęli narkotyk drogą dożylną
  • osób przewlekle chorych - często i od lat korzystających z ochrony zdrowia, w tym hospitalizacji
  • osób, które mają lub miały wielu partnerów seksualnych, zarówno w kontaktach homoseksualnych, jak i hetero
  • osób, które miały (najczęściej przed laty) wykonany tatuaż, zwykle sprzętem wielokrotnego użytku
  • osób z przewlekłymi chorobami wątroby
  • wszystkich pracowników ochrony zdrowia, policjantów i służb ratunkowych

Zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu C może wystąpić również na drodze kontaktów seksualnych, jednak zakażenia te są rzadkie, określa się je na około 2%.

Kobiety w ciąży z infekcją HCV mogą zakażać noworodki w czasie porodu, ryzyko wzrasta proporcjonalnie do wiremii HCV i dochodzi nawet do 5%. Wszystkie kobiety ciężarne powinny być badane w kierunku obecności we krwi przeciwciał HCV.

do góry ↑

Podsumowanie

Odbiór wirusowego zapalenia wątroby typu C przez społeczeństwo polskie jest wysoce negatyw-ny. Mimo, że zakażenie w większości przypadków nie wynika z ryzykownych zachowań, HCV jest postrzegane jako choroba stygmatyzująca.

Zakażenia wirusami hepatotropowymi w tym HCV stanowią w chwili obecnej ogólnoświatowy problem kliniczny, epidemiologiczny i społeczny. Według szacunków WHO, przy braku właściwej terapii, liczba zgonów spowodowanych wzw C w najbliższych latach zwiększy się kilkukrotnie.

Na podstawie materiałów: Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej

do góry ↑

WZW C / HCV - wirusowe zapalenie wątroby typu C a dieta


Katalog chorób

pokaż wszystkie

Osteoporoza, Anemia - niedokrwistość, Choroba Alzheimera