Wrócą stare choroby? Rośnie oporność na antybiotyki

Antybiotyki zmieniły historię medycyny - dzięki nim uleczalne stały się zagrażające życie infekcje bakteryjne. W 1928 roku Alexander Fleming odkrył penicylinę. Środek (i kolejne leki tego rodzaju) sprawił, że choroby zakaźne, które wówczas często były śmiertelne, stały się uleczalne. Z czasem jednak antybiotyki stały się tak popularne, że zaczęły być nadużywane, a bakterie wypracowują kolejne mechanizmy przeciwstawienia się tym lekom. W efekcie rozwoju oporności określone choroby znów mogą stać się śmiertelne.

Brytyjscy i chińscy naukowcy alarmują, że znaleźli szczep bakterii Escherichia coli, który jest odporny na kolistynę, antybiotyk uważany za lek „ostatniej szansy" dla bakterii gram-ujemnych, takich jak E. coli. Oporne bakterie odkryto u świń i niewielkiej liczby osób w Chinach.

Nie jest to pierwszy raz, w którym odnotowano oporność na kolistynę, jednak teraz ma ona wyjątkowy charakter - jest nadawana przez gen znajdujący się w plazmidzie, przenośnym fragmencie DNA. To szczególnie niepokojące wobec faktu, że plazmidy mogą być przenoszone w obrębie rodzin bakterii.

Jeżeli oporność się rozprzestrzeni, poważnie ograniczy możliwości leczenia infekcji. Co prawda kolistyna przez dziesięciolecia była stosowana sporadycznie, ponieważ preferowano antybiotyki, które mają mniej skutków ubocznych. Jednakże wraz z rozpowszechnieniem oporności bakterii, frmaceutyk stał się jednym z kluczowych leków tego rodzaju. W 2012 roku Światowa Organizacja Zdrowia uznała ten antybiotyk za mający decydujące znaczenie dla medycyny.

Oporność na antybiotyki może sprawić, że powszechne dolegliwości staną się śmiertelne, ostrzega WHO. Ostatnio zaś osiągnęła niebezpieczny poziom na całym świecie. Jakkolwiek zjawisko to jest naturalne, nadużywanie i niewłaściwe użycie leków znacznie je przyspiesza. Dane spływające z całego świata informują o szybkim rozwoju zagrożenia opornością.

Wyniki globalnej ankiety wskazują, że oporność na antybiotyki to jedno z największych wyzwań dla zdrowia XXI wieku i wymaga zmiany zachowań pojedynczych i społeczeństw na całym świecie, uznaje Keiji Fukuda z ONZ.