Koniec z zastrzykami dla diabetyków? Wkrótce jest szansa na nową alternatywę dla strzykawek czy pomp insulinowych. Opracowano nowy sposób na zaopatrzenie organizmu w insulinę.
Nową insulinę będzie można przyjmować w kapsułce lub jeszcze lepiej w kawałku czekolady. Wewnątrz znajdują się maleńkie nanonośniki z zawartością tego hormonu. Cząsteczki mają 1/10 000 szerokości ludzkiego włosa i są tak małe, że nie można ich zobaczyć nawet pod standardowym mikroskopem.
- Ten sposób przyjmowania insuliny jest bardziej precyzyjny, ponieważ szybko dostarcza ją do tych obszarów organizmu, które jej najbardziej potrzebują. Kiedy przyjmujesz insulinę za pomocą strzykawki, rozprzestrzenia się po całym organizmie i może powodować niepożądane skutki uboczne - wyjaśnia profesor Peter McCourt z Norweskiego Uniwersytetu Arktycznego UiT.
Problematyczna dostawa do wątroby
Już dawno odkryto, że możliwe jest dostarczanie leków do wątroby za pośrednictwem nanonośników. Metoda ta została rozwinięta w Australii i Europie.
Wiele leków można przyjmować doustnie, ale insulinę trzeba wstrzykiwać. Problem insuliny w nanonośniku polegał na tym, że rozkładała się ona w żołądku i przez to nie docierała tam, gdzie jest potrzebna w organizmie. Stanowiło to główne wyzwanie przy opracowywaniu leku przeciwcukrzycowego, który można by przyjmować doustnie.
Kłopot rozwiązany
- Stworzyliśmy powłokę, która chroni insulinę przed rozkładem pod wpływem kwasu żołądkowego i enzymów trawiennych w drodze przez układ trawienny, zapewniając jej bezpieczeństwo aż dotrze do miejsca przeznaczenia, czyli wątroby - mówi McCourt.
Następnie otoczka jest rozkładana w wątrobie przez enzymy, które są aktywne tylko wtedy, gdy poziom cukru we krwi jest wysoki, uwalniając insulinę i może ona działać w wątrobie,
mięśniach i tkance tłuszczowej, usuwając cukier z krwi.
- Oznacza to, że gdy poziom cukru we krwi jest wysoki, następuje szybkie uwalnianie insuliny, a co ważniejsze, gdy poziom cukru we krwi jest niski, insulina nie jest uwalniana - wyjaśnia Nicholas J. Hunt z Uniwersytetu w Sydney, współautor badań.
Jak dodaje, jest to bardziej praktyczna i przyjazna dla pacjenta metoda leczenia
cukrzycy, ponieważ znacznie osłabia ryzyko
hipoglikemii (zbyt niskiego poziomu cukru), a także pozwala na kontrolowane uwalnianie insuliny w zależności od potrzeb pacjenta.
Mniej efektów ubocznych
Nowa metoda daje podobny efekt do tego obserwowanego u zdrowych ludzi. Trzustka produkuje insulinę, która najpierw przechodzi przez wątrobę, gdzie duża jej część zostaje wchłonięta i utrzymuje stabilny poziom cukru we krwi. W nowej metodzie insulinowej nanonośnik uwalnia hormon w wątrobie, skąd może zostać wchłonięta lub przedostać się do krwi i krążyć po organizmie.
- Kiedy wstrzykujesz insulinę pod skórę, znacznie więcej jej trafia do mięśni i tkanki tłuszczowej, co normalnie miałoby miejsce, gdyby została uwolniona z trzustki, a to może prowadzić do gromadzenia się tłuszczu. Może również prowadzić do hipoglikemii, która bywa niebezpieczna dla diabetyków.
Dodatkowo nie trzeba kłuć się igłą i można zażyć potrzebne lekarstwo w nieco bardziej dyskretny sposób. Co więcej, tej formy insuliny nie trzeba przechowywać w lodówce.
Testy na pawianach
Insulina doustna została przetestowana na nicieniach, myszach i szczurach, a wreszcie na pawianach.
- Aby insulina doustna była smaczna, dodaliśmy ją do bezcukrowej czekolady, co zostało dobrze przyjęte - mówi Hunt.
Podobne wyniki uzyskano na myszach i szczurach z cukrzycą. Medykament nie spowodował u nich hipoglikemii, ani przyrostu masy ciała, czy gromadzenia się tłuszczu w wątrobie.
Lek dla ludzi powinien być dostępny za dwa/trzy lata
- Testy na ludziach rozpoczną się w 2025 roku. Badania kliniczne składają się z 3 etapów; w pierwszej fazie ocenione zostanie bezpieczeństwo doustnej insuliny i częstość występowania hipoglikemii u osób zdrowych i pacjentów z cukrzycą typu 1.
Eksperymenty podlegają rygorystycznym wymaganiom jakościowym i muszą być przeprowadzane we współpracy z lekarzami, aby upewnić się, że są one bezpieczne dla osób badanych - wyjaśnia Hunt.
Na podstawie:
New medicine can create a new life for diabetes patients - without needles!
Cukrzyca to choroba przewlekła metaboliczna, która charakteryzuje się podwyższonym stężeniem glukozy (hiperglikemią) we krwi. Wyróżnia się dwa główne typy cukrzycy. Typ 1 ma podłoże autoimmunologiczne, zaś typ 2 jest wynikiem insulinoodporności i zaburzeń w wydzielaniu insuliny. czytaj dalej »