Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest chorobą uciążliwą i przewlekłą, o nawrotowym przebiegu, charakteryzującą się stanem zapalnym i niemożliwym do opanowania świądem. Dodatkowo skóra atopowa jest sucha, skłonna do podrażnień i ma nieszczelną barierę białkowo-lipidową. Lipidy chronią przed wyparowaniem wody, wnikaniem alergenów i substancji drażniących w głębsze warstwy skóry. Białka uszczelniają połączenia międzykomórkowe w naskórku oraz odpowiadają za prawidłowe nawilżenie skóry. W skórze u osób z atopowym zapaleniem skóry lipidów jest za mało, a białka naskórka są wadliwe.
Fakty - Jaka jest skóra w AZS? Swędząca i sucha Wyprysk atopowy objawia się w postaci suchej i swędzącej skóry, która okresowo zaognia się i ulega zaczerwienieniu, łuszczeniu i wzmożonemu świądowi. Zazwyczaj wyprysk jest suchy, lecz jeśli będzie nadmiernie drapany, może wdać się infekcja, która sprawia, iż skóra zaczyna się sączyć.
Skórze brakuje substancji tłuszczowych Wyprysk atopowy wynika z tego, że skórze brakuje naturalnych substancji tłuszczowych (ceramidów, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, hydrolipidów) i nawilżających, które uszczelniają przestrzenie między komórkami naskórka tworząc barierę ochronną. Bez tych składowych skóra staje się "nieszczelna", traci wodę i umożliwia wtargnięcie substancjom uczulającym i drażniącym.
Ma zwiększone ryzyko infekcji bakteryjnych, wirusowych i grzybiczych Osoby z AZS mają większą skłonność do nadkażeń bakteryjnych, zwłaszcza gronkowcem złocistym; chorób wirusowych takich jak brodawki zwykłe czy płaskie wywołane wirusem brodawczaka ludzkiego, mięczak zakaźny czy infekcji grzybami lipofilnymi. Wynika to z defektu immunologicznego w przebiegu tej choroby, przewlekłego drapania, drażnienia i nieprawidłowego złuszczania skóry.
Fakty - Co zaostrza AZS?- kosmetyki, mydła, detergenty i środki chemiczne
- konserwanty zawarte w żywności, niektóre pokarmy (orzeszki ziemne, cytrusy, mleko krowie, białko jaja kurzego, ryby, czekolada, ostre przyprawy)
- wełna i syntetyczne tkaniny, barwniki odzieżowe
- dym papierosowy
- kurz, roztocze kurzu domowego, pyłki traw, chwastów i drzew, pokarm dla rybek akwariowych, sierść zwierząt, pierze
- stres
- uwarunkowania klimatyczne tj. wysoka temperatura, suche powietrze, różnice temperatur, wiatr, zanieczyszczenie środowiska
- twarda woda kanalizacji miejskiej
Mity o AZS Z ostatnich sondaży przeprowadzonych w Europie wynika, że prawie połowa pacjentów z AZS lub ich rodziców sięga po alternatywne metody lecznicze. Wśród nich wymienia się: akupunkturę, homeopatię, dietę, probiotyki, suplementację niezbędnych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, auto-hemo (domięśniowe iniekcje autologicznej krwi), bioprądy, aromaterapię, masaż, hypnoterapię czy ziołolecznictwo. W chwili obecnej poza rosnącą popularnością tych metod, nie ma przekonywujących danych o ich skuteczności w leczeniu lub zapobieganiu AZS. Należy je traktować jako leczenie eksperymentalne wspomagające pielęgnację i leczenie farmakologiczne.