Rak trzustki - jedna z najgroźniejszych form nowotworu

Na raka trzustki zmarli m. in. przedsiębiorca Steve Jobs, aktor Patrick Swayze, filozof Richard Rorty, aktor Marcello Mastroianni, tenor Luciano Pavarotti, aktorka Joan Crawford, filozof Jacques Derrida. Polskę właśnie obiegła wieść o śmierci Anny Przybylskiej. Okazuje się, że ta forma raka jest jedną z najbardziej śmiercionośnych.

Wskaźnik przeżywalności jest w przypadku raka trzustki jednym z najniższych wśród najpowszechniejszych form nowotworów. 94 proc. chorych umiera w ciągu 5 lat od diagnozy, a 75 proc. pacjentów umiera w ciągu pierwszego roku. Wskaźnik przeżycia nie uległ poprawie w ciągu ostatnich 40 lat.

Rak trzustki jest określany jako cichy zabójca, ponieważ trudno go wykryć i bardzo szybko się rozprzestrzenia. Niespecyficzne objawy, w tym bóle brzucha, bóle pleców, żółtaczka, nudności pojawiają się zwykle, gdy rak jest w zaawansowanym stadium, co bardzo utrudnia skuteczne leczenie.

Nie istnieją narzędzia wykrywania choroby we wczesnym stadium, tj. wtedy, gdy chirurgiczne usunięcie guza jest nadal możliwe. Operacja daje szansę na długoterminowe przetrwanie. Jednakże u zaledwie 15 proc. pacjentów raka trzustki rozpoznaje się na etapie kwalifikującym chorego do operacji. Wówczas najbardziej powszechna forma chirurgicznym usunięciu guza trzustki, resekcja Whipple'a, może być stosowana w połączeniu z chemioterapią lub chemioterapią i radioterapią.

Naukowcy nie wiedzą dokładnie, co powoduje, większość przypadków raka trzustki. Wyodrębnili jedynie kilka czynników ryzyka choroby. Niektóre z tych czynników oddziałują na DNA komórek w trzustce, co może prowadzić do ich nieprawidłowego wzrostu i powodować tworzenie się nowotworów.

Zaburzenia te mogą być wywołane także z wrodzonych powodów genetycznych. Do czynników sprzyjających rozwojowi raka zalicza się: wiek (większość pacjentów ma ponad 45 lat), płeć (mężczyźni mają o 30 proc. wyższe ryzyko zachorowania), cukrzyca, przewlekłe zapalenie trzustki, problemy z wątrobą, niewłaściwa dieta, brak aktywności fizycznej, nadmiar alkoholu.