Wielu mężczyzn z Europy północnej w wieku powyżej 60 lat cierpi na tak zwaną chorobę Wikingów, która cechuje się przykurczem zgięciowym palców. Na Karolinska Institutet w Szwecji przeanalizowano dane ponad 7 tys. ludzi z tą chorobą, by ocenić genetyczne czynniki jej ryzyka. Jak się okazuje, trzy najsilniejsze czynniki ryzyka są odziedziczone po neandertalczykach.
Do 30 procent mężczyzn w północnej Europie w wieku powyżej 60 lat doświadcza schorzenia zwanego przykurczem Dupuytrena. Bywa ono określane też jako choroba Wikingów, ponieważ dotyka głównie osoby pochodzenia północnoeuropejskiego. Choroba występuje znacznie częściej u mężczyzn niż u kobiet i zwykle zaczyna się od pojawienia się guzka w dłoni, który rośnie i skutkuje blokowaniem jednego lub więcej palców w zgiętej pozycji. Choroba zazwyczaj nie jest bolesna, jednak guzki mogą być wrażliwe na ucisk.
Eksperci postanowili zbadać, czy warianty genetyczne odziedziczone po neandertalczykach mają wpływ na wspominaną chorobę. Neandertalczycy żyli w Europie i zachodniej Azji do około 40 tys. lat temu, kiedy to zostali wyparci przez
przodków współczesnych ludzi. Jednak zanim zniknęli, zmieszali się z naszymi antenatami. W rezultacie od jednego do dwóch procent genomu ludzi spoza Afryki pochodzi od
neandertalczyków.
- Ponieważ przykurcz Dupuytrena jest rzadko spotykany u osób pochodzenia afrykańskiego, zastanawialiśmy się, czy warianty
genów neandertalczyków mogą w jakiejś mierze wyjaśnić, dlaczego ludzie spoza Afryki zmagają się z tą chorobą - mówi Hugo Zeberg z Karolinska Institutet.
Uczeni porównali genomy ponad 7 tysięcy chorych i ponad 645 tys. zdrowych osób z grupy kontrolnej. Zidentyfikowano 61 genetycznych czynników ryzyka przykurczu Dupuytrena. Jak odkryto, trzy z nich zostały odziedziczone po neandertalczykach, a wśród nich drugi i trzeci - mają największe znaczenie dla ryzyko rozwoju przykurczu Dupuytrena.
Po raz kolejny okazuje się, że rozmnażanie się neandertalczyków i naszych przodków ma ważne konsekwencje dla występowania niektórych chorób, szczególnie wśród określonych grup ludzi.
Na podstawie: The Viking disease can be due to gene variants inherited from Neanderthals