Cukrzyca typu 2 może przeprogramowywać mózg w sposób przypominający wczesne stadium choroby Alzheimera.
Cukrzyca to grupa chorób charakteryzujących się zaburzeniem poziomu cukru we krwi lub insuliny. Medycy od dawna wiedzą, że pacjenci z cukrzycą typu 2 są bardziej podatni na zaburzenia psychiatryczne i neurodegeneracyjne. Ryzyko rozwoju choroby Alzheimera jest u diabetyków o 65 proc. wyższe. Jednak dokładny związek między cukrzycą a chorobami neurodegeneracyjnymi nie był dotąd dobrze poznany.
Jak ustalili uczeni z Uniwersytetu Nevady, wydaje się, że cukrzyca osłabia funkcjonowanie kory zakrętu obręczy przedniej (anterior cingulate cortex, ACC), tłumiąc percepcję nagrody i sygnały pamięciowe, a także wywołując łagodne zaburzenia poznawcze podobne do tych obserwowanych podczas postępu choroby Alzheimera.
- Cukrzyca może zmieniać mózg w sposób podobny do wczesnych etapów choroby Alzheimera - mówi psycholog prof. James Hyman.
ACC odpowiada za podstawowe
procesy poznawcze - od motywacji, podejmowania decyzji i uczenia się, po zachowania ukierunkowane na cel (takie jak śledzenie zadań i doświadczeń w czasie), poszukiwanie przyjemności i przetwarzanie nagród. Rola ACC w regulacji emocji sprawia również, że jest ono kluczowe dla wzorców mózgowych obserwowanych u pacjentów cierpiących na zaburzenia
nastroju i depresję.
Aby zbadać interakcję między ACC a wysokim poziomem cukru we krwi, obserwowano aktywność mózgu i zachowanie gryzoni.
Jak odkryto, oczekiwanie na nagrodę - na przykład słodki smakołyk - było u gryzoni-diabetyków silniejsze niż u zdrowych osobników. Co więcej, po otrzymaniu nagrody, zdrowe mózgi zatrzymywały się, aby ją „delektować", podczas gdy zwierzęta chore na cukrzycę szybko przechodziły do kolejnej nagrody.
Zdaniem naukowców, podwyższony poziom insuliny we krwi zaburza zdolność ACC do przetwarzania informacji związanych z nagrodami. Osłabiony sygnał nagrody wynika ze zmniejszonego dopływu informacji do ACC z innego kluczowego obszaru mózgu odpowiedzialnego za chorobę Alzheimera - hipokampa, który odgrywa rolę w pamięci przestrzennej i autobiograficznej.
- Uważamy, że hipokamp mówi jednostce, gdzie się znajduje, a ACC informuje ją, co robi i że właśnie otrzymuje nagrodę - wyjaśnia prof. Hyman. - Te informacje powinny się łączyć i sprawiać, że jednostka zapamiętuje, że właśnie była w wyjątkowym, nagradzającym miejscu, ale u osób z cukrzycą typu 2 to nie zachodzi - dodaje.
Odkrycia są szczególnie istotne, biorąc pod uwagę znaczenie diety i stylu życia w kontrolowaniu
cukrzycy. Na całym świecie co dziesiąta osoba zmaga się z tą chorobą, a 90 proc. przypadków to cukrzyca typu 2 - związana z otyłością i mogąca prowadzić do przewlekłego uszkodzenia nerwów, naczyń krwionośnych oraz otaczających tkanek i narządów.
Co więcej, uczeni sugerują, że połączenie hipokampa z ACC może być warte dalszej eksploracji jako potencjalny cel terapii zaburzeń nastroju, z którymi ACC jest już powiązane. Jak zauważają też autorzy, połączenie ACC i hipokampa odgrywa kluczową rolę we wczesnych stadiach choroby Alzheimera. Planują więc dalej badać związek między tym schorzeniem neurodegeneracyjnym a osłabioną funkcją ACC.
-
Choroba Alzheimera pozostaje niewykryta przez dekady, ponieważ mózg potrafi skutecznie kompensować zmiany. Przed postawieniem diagnozy ludzie zachowują się normalnie, mimo że ich zdolność przetwarzania informacji ulega zmianom - podsumowuje prof. Hyman.
Na podstawie: Study Unlocks How Diabetes Distorts Memory and Reward Processing
Choroba Alzheimera jest postępującym schorzeniem neurodegeneracyjnym ośrodkowego układu nerwowego, prowadzącym do stanów otępiennych, utraty pamięci, zdolności kognitywnych czy pogorszenia się oceny sytuacji. czytaj dalej »
Cukrzyca to choroba przewlekła metaboliczna, która charakteryzuje się podwyższonym stężeniem glukozy (hiperglikemią) we krwi. Wyróżnia się dwa główne typy cukrzycy. Typ 1 ma podłoże autoimmunologiczne, zaś typ 2 jest wynikiem insulinoodporności i zaburzeń w wydzielaniu insuliny. czytaj dalej »