Zespół niespokojnych nóg: uciążliwe schorzenie

Co to jest RLS?

Nie możesz zasnąć z powodu bólu nóg lub budzisz się zmęczony, jak po biegu na długim dystansie? Mogą to być objawy zespołu niespokojnych nóg, czyli RLS. Jest to zaburzenie ruchowe, pojawiające się najczęściej podczas i wypoczynku, które powoduje męczący i uciążliwy przymus poruszania nogami oraz nieprzyjemne uczucie mrowienia, drętwienie, a nawet swędzenie w stopach, łydkach i udach. Chorzy, opisując je, mówią często o „milionie mrówek i igieł” w nogach, które zmuszają do przewracania się z boku na bok i wiercenia podczas wypoczynku.

To uporczywe dolegliwości, które pojawiają się najczęściej, kiedy wypoczywamy i nasilają się szczególnie, gdy leżymy. Często występują podczas snu, wyrzucając dosłownie z łóżka i przymuszając do nocnej gimnastyki. W efekcie tego chory cierpi na , osłabieniu ulega także jego koncentracja za dnia. Pojawia się przewlekłe zmęczenie. Choroba dopada nas także często podczas długiego siedzenia, kiedy to nagle zaczynamy przebierać nogami – mówi dr n. med. Gabriela Kłodowska-Duda z Neuro-Care w Katowicach.

Skąd ta choroba?

Przyczyny RLS nie są jednoznacznie rozpoznane. Specjaliści twierdzą, że w 60 proc. przypadków powodem choroby może być podłoże genetyczne. Pierwsze symptomy choroby pojawiają się nawet u 20 i 30-latków. Przez lata badań zaobserwowano również, że niektóre osoby są bardziej narażone na występowanie tej dolegliwości np. chorzy na , niewydolność nerek, schorzenia tarczycy czy , a także osoby z chorobą Parkinsona, guzem rdzenia kręgowego i neuropatią obwodową.

I chociaż schorzenie częściej dotyka mężczyzn, na RLS skarży się także co piąta kobieta w ciąży, zwłaszcza w jej późniejszym okresie. Jednak w tym przypadku objawy choroby często same ustępują od razu po porodzie. Specjaliści zwracają uwagę na dietę – powodem rozwoju zespołu niespokojnych nóg może być niedobór żelaza.

Woda gazowana w nogach

Objawy choroby różnią się w zależności od przypadku.

Osoby cierpiące na zespół niespokojnych nóg najczęściej odczuwają dyskomfort w pozycji siedzącej i leżącej. Chorzy opisują symptomy jako mrowienie i szarpanie w okolicach nóg. Inni twierdzą, że czują się jakby przez ich żyły przepływała gazowana woda. Odczucia te mogą występować po jednej stronie ciała, najczęściej jednak występują po obu stronach. U chorych często pojawiają się męczące skurcze nocne, które prowadzą do bezsenności – mówi dr Kłodowska-Duda.

Diagnoza i leczenie

Jak diagnozuje się problem? Zespół niespokojnych nóg można rozpoznać jedynie podczas wywiadu z pacjentem, nie ma obecnie innych metod diagnostyki tej choroby. Zaleca się także serię badań m.in. morfologię, oznaczenie stężenia we krwi, ferrytyny, magnezu oraz kreatyniny. Z chorobą można jednak skutecznie walczyć. Czasem wystarczą jedynie zmiany w stylu życia.

Należy przede wszystkim ograniczyć alkohol oraz kofeinę, zwłaszcza przed snem. W odstawkę muszą pójść także papierosy. Kluczowe jest także odpowiednie nawodnienie organizmu. Zalecana jest suplementacja diety, przede wszystkim o żelazo, i magnez. Ulgę przynoszą także ćwiczenia relaksacyjne np. joga oraz bieganie, szczególnie przed snem. Warto upewnić się także, czy żaden z przyjmowanych leków nie przyczynia się do choroby – wylicza doktor Kłodowska-Duda.

Przejściową ulgę w łagodnych dolegliwościach przynoszą także domowe sposoby. Ból złagodzić można m.in. ciepłymi i zimnymi okładami. Pomocne są także gorące kąpiele oraz masaże rozluźniające napięte mięśnie nóg. Ważny jest również wieczorny rytuał – powinniśmy spać w dobrze wywietrzonym i nieprzegrzanym pokoju, a także kłaść się i wstawać o tej samej porze.

Pomoc specjalisty

Jeśli domowe sposoby na złagodzenie bólu nie przynoszą poprawy, konieczne jest pod opieką lekarza specjalisty. Odpowiednio dobrana terapia przynosi pacjentom trwałą i odczuwalną ulgę.